Mówią, ale nie czynią

Mówią, ale nie czynią

Ostatnie kilka słów Mateusza 23:3 przedstawia szczególnie interesujący problem:

… ale według ich reform (takanot) i ich precedensów (ma’asim) nie postępujcie, ponieważ mówią, ale tak nie postępują (Hebrajski Mateusz 23:3)

Co miał na myśli Jaszua, kiedy powiedział „nie czynią”? Czego oni nie czynią? Kiedy po raz pierwszy przeczytałem to po hebrajsku, brzmiało to tak, jakby na końcu wersetu czegoś brakowało. Jednocześnie coś w tym wydawało mi się znajome, ale nie byłem pewien, co to było. Przez kilka następnych tygodni rozmyślałam nad tymi słowami „ponieważ mówią, ale nie czynią”. Czegoś tu brakowało, ale czego? Odpowiedź przyszła do mnie w zupełnie nieoczekiwany sposób. Jako karaim często spotykam się z ludźmi, którzy nie mają pojęcia, czym jest judaizm karaimski. Jednym z najczęstszych nieporozumień jest to, że karaimi wierzą tylko w Torę, pięć ksiąg Mojżesza i oddają cześć na górze Garizim. Zawsze wyjaśniam ludziom, że to Samarytanie są na górze Garizim, nie karaimi. Karaimi wierzą w całą Biblię Hebrajską od Genesis do Malachiasza, a właściwie w hebrajskim układzie ksiąg, od Genesis do Kronik (ponieważ w hebrajskim porządku księga Malachiasza jest pośrodku Biblii). Karaici również uznają Jerozolimę za miejsce, w którym Jahwe zdecydował się umieścić swoje imię na zawsze (2 Królewska 21:7). Natomiast Samarytanie są potomkami babilońskich pogan, którzy zostali przymusowo osiedleni w północnej części Izraela przez królów asyryjskich, którzy czczą na „wyżynach” na górze Garizim1.

Historia Samarytan jest opowiedziana w 2 Księdze Królewskiej 17. Kiedy ci babilońscy poganie osiedlili się w Samarii, zostali dotknięci serią ataków lwów. Poprosili króla Asyrii, aby wysłał im kapłana z wygnanych Izraelitów, aby złożył hołd miejscowemu bogu. Ten kapłan był oczywiście jednym z tych złych kapłanów, którzy służyli na wyżynach, co było jednym z największych grzechów plemion północnych od czasów Jeroboama (2 Królewska 17:21-23). Ale ten kapłan przynajmniej przyniósł ze sobą kopię Tory i zaczął nauczać Samarytan o Jahwe. W końcu Samarytanie oddawali cześć Jahwe, jednocześnie oddając cześć swoim obcym bogom swoich przodków (2 Królewska 17:28-32).

Pewnego dnia otrzymałem kolejny e-mail od osoby, która myliła karaimów z Samarytanami; Dostaję kilka takich co tydzień. Kiedy usiadłem, aby odpowiedzieć na ten e-mail, zdecydowałem się odświeżyć pamięć, ponownie czytając 2 Księgi Królewskie 17. Kiedy czytałem biblijną relację o Samarytanach, natknąłem się na werset, który był trudny do zrozumienia. Ten werset z Tanachu był streszczeniem Samarytan:

1. Aż do tego dnia postępują według swoich dawnych zwyczajów,

2. nie boją się Jahwe i nie czynią,

3. według swoich ustaw i swoich nakazów,

4. prawa i przykazania, które Jahwe nakazał synom Jakuba. (2 Królewska 17:34)

To jest dosłowne tłumaczenie wersetu, tak jak jawi się ono w języku hebrajskim i najwyraźniej nie ma sensu. Brzmi to tak, jakby Księga Królów krytykowała Samarytan za to, że nie postępowali „zgodnie z ich ustawami i ich nakazami”, podczas gdy na początku tego samego wersetu krytykuje ich za postępowanie zgodne z ich dawnymi sposobami postępowania. O co tu chodzi?

Wszystkie standardowe tłumaczenia po prostu prześlizgują się z tym problemem, po prostu parafrazując werset2. Ale jeśli będziemy trzymać się tego, co mówi hebrajski tekst, otrzymujemy to dziwne wyrażenie „nie czynią”, które wydaje się nie pasować do tego wersetu. Kiedy to czytałem, wiedziałem, że składnia hebrajska, czyli sposób, w jaki budowane są zdania, jest zupełnie inna niż składnia polska. Czasami trzeba przeczytać hebrajski werset na głos kilka razy, aby wyłapać znaczenie. Uczyniwszy to, hebrajski nabrał doskonałego sensu, ale musiał zostać przetłumaczony na polski poprzez uporządkowanie czterech podpunktów wersetu w następujący sposób3:

1. Aż do tego dnia postępują według swoich dawnych zwyczajów,

3. według swoich ustaw i swoich nakazów,

2. nie boją się Jahwe i nie czynią,

4. prawa i przykazania, które Jahwe nakazał synom Jakuba. (2 Królewska 17:34)

Sposób, w jaki werset jest ułożony w języku hebrajskim, kładzie nacisk na Samarytan, którzy postępują „zgodnie ze swoimi ustawami i swoimi nakazami”, ale „nie czynią” według Tory. Kiedy w końcu zrozumiałem ten werset, dotarło do mnie, że jest to rozwiązanie do Mateusza 23:3. Oba wersety zawierały pozornie niewytłumaczalne sformułowanie „nie czynią”, które wydawało się nie pasować. Ale pasowało, gdy 2 Król. 17:34 zrozumiało się według prawidłowej składni hebrajskiej. Jaszua powtarzał unikalny styl z 2 Królewskiej 17:34, kiedy powiedział o faryzeuszach, „ale zgodnie z ich reformami (takanot) i ich precedensami (ma’asim) nie czyńcie, ponieważ mówią, ale nie czynią” (Hebrajski Mateusz 23:3). 2 Księga Królewska 17:34 podaje bardzo podobną rzecz o Samarytanach, którzy przestrzegają „swoich ustaw i swoich nakazów”, ale „nie czynią” Tory. Jaszua mówił, że faryzeusze, podobnie jak dawni Samarytanie, mają swoje własne ustawy i nakazy, którymi się kierują, podczas gdy w tym samym czasie mówią o Torze, ale Tory nie wykonują. Aby to podkreślić, zapożyczył unikalne zdanie z 2 Królewskiej 17:34, mówiące o grzechach Samarytan, i zastosował je do faryzeuszy.

tłumaczył – Bogusław Kluz

Rozważanie to oparte jest o książkę pt. „Hebrajski Jaszua kontra grecki Jezus”, napisaną przez Nehemia Gordona.

1Tak jak Asyryjczycy wygnali Dziesięć Północnych Plemion do obcych krajów, to oni również sprowadzili cudzoziemców i osiedlili ich w Izraelu. Pomysł polegał na tym, że grupa ludzi w obcym środowisku bez żadnych powiązań z ziemią była bardziej lojalna wobec rządu królewskiego niż tubylcy, którzy mieli głębokie korzenie i historię niepodległości na swoich ziemiach.

2Większość tłumaczeń robi to, omijając słówko ‘swoich’, które pojawia się dwa razy w hebrajskim w pkt.3. W języku polskim jedynie Nowa Biblia Gdańska oddaje to prawidłowo (przyp. tłumacza).

3Nie jest to rzadki problem z tłumaczeniem biblijnego języka hebrajskiego. Na przykład Księga Wyjścia 12:15 dosłownie mówi:

1. Przez siedem dni będziesz jadł przaśny chleb,
2. ale (przed) pierwszego dnia całkowicie usuniecie kwas z waszych domów,
3. gdyż każdy, kto je kwas, ta dusza zostanie wycięta z Izraela,
4. od pierwszego do siódmego dnia.

Oczywiście ten werset musi być przetłumaczony na polski z podpunktami uporządkowanymi następująco 1, 2, 4, 3. Wszystkie standardowe tłumaczenia robią to bez pozostawiania śladu ekscentryczności składni hebrajskiej (struktury zdań). Przykładem tego samego zjawiska w Nowym Testamencie jest Objawienie 20:4-5, gdzie wyrażenie „To jest pierwsze zmartwychwstanie” należy do końca wersetu 4, a nie końca wersetu 5; jest to przykład hebrajskiej składni zachowanej w greckim tekście Apokalipsy. Niemal komicznym przykładem z Tory jest Księga Rodzaju 14:12, która dosłownie brzmi: „I zabrali Lota i jego majątek, syna brata Abrama”, co oczywiście oznacza: „I zabrali Lota, syna brata Abrama, i jego majątek.”

Pobierz to nauczanie w pliku pdf –

Fotel Mojżesza

Fotel Mojżesza

Uzbrojony w tę nową wiedzę (patrz poprzednie odcinki) w końcu otworzyłem Ewangelię Mateusza 23:2-3 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa, aby zobaczyć, co tam jest powiedziane. Jak już wspomniano, tłumaczenie z greckiego jest następujące (UBG):

Na katedrze Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze. Czyńcie więc i przestrzegajcie wszystkiego, co [oni] nakazują wam przestrzegać, ale według ich uczynków nie postępujcie. Mówią bowiem, ale nie czynią.

Kiedy jednak zajrzałem do hebrajskiego tekstu Mateusza, znalazłem tam coś zupełnie innego:

לאמור על מושב משה ישבו סופרים ופרושים
וכל אשר יאמרו לכם שמרו ועשו אבל כמעשיהם לא תעשו כי הם יאמרו אבל לא יעשו

(2) Al ki-se Mo-she yesh-vu ha-pi-ru-shim ve-ha-cha-cha-mim. (3) Ve-a-ta, kol a-sher yo-mar la-chem shim-ru va-asu u-ve-ta-ka-no-te-hem u-ma-a-se-hem al ta-a-su she-hem om-rim ve-hem e-nam o-sim.

Tak brzmiałoby tłumaczenie na język polski:

(2) Faryzeusze i mędrcy siedzą na krześle Mojżesza. (3) Dlatego wszystko, co on wam mówi, pilnie wykonujcie, ale według ich ulepszeń/reform (takanot) i ich precedensów (ma’asim) nie postępujcie, ponieważ oni mówią, ale nie wykonują.

W Hebrajskim Mateuszu Jaszua mówi swoim uczniom, by nie byli posłuszni faryzeuszom. Jeśli twierdzą, że mają autorytet, bo siedzą na Krześle Mojżesza, to pilnie wykonujcie to, co mówi Mojżesz!

Aby zrozumieć, co się stało, musimy porównać hebrajski z greckim. W języku greckim uczniom nakazano słuchać „wszystkiego, co oni [faryzeusze] mówią”, ale w języku hebrajskim Jaszua powiedział swoim uczniom, aby byli posłuszni „wszystkiemu, co on [Mojżesz] mówi”. Są to zasadniczo dwa różne przesłania. W języku hebrajskim jest to różnica tylko jednej litery! Po hebrajsku „on mówi” to jomar, podczas gdy „oni mówią” to jomru. Jedyna różnica między nimi w tekście hebrajskim polega na wstawieniu dodatkowego waw w jomru „oni mówią”. To, że jest to podstawą dla zupełnie innego przekazu, jest niesamowite, ponieważ waw to jedna z najmniejszych liter alfabetu hebrajskiego, tak naprawdę to tylko jedno pociągnięcie kreseczki! Dodanie tej małej litery zmienia przesłanie Jaszua z przykazania posłuszeństwa Mojżeszowi („wszystkiego, co on mówi”) na przykazanie, aby być posłusznym faryzeuszom („wszystkiego, co oni mówią”). Natomiast w języku greckim różnica między „on mówi” (eipei) a „oni mówią” (eiposin) jest znacznie większa. Sugeruje to, że grecki tłumacz błędnie odczytał tekst hebrajski jako zawierający to dodatkowe waw. Może ten grecki tłumacz nawet nie rozumiał, kim byli lub o co chodziło faryzeuszom!

Po pouczeniu swoich uczniów, aby wykonywali to, co mówi Mojżesz, Jaszua mówi dalej, że nie wolno im postępować według takanot i ma’asim faryzeuszy. Te dwa hebrajskie słowa, takanot i ma’asim, mają ogromne znaczenia, gdy mowa o faryzeuszach. Ze słowem takanot już się spotkaliśmy, kiedy omawialiśmy „pięć niegodziwości” rabinów. W żargonie faryzeuszy takanot oznacza „ustawy, reformy”, a dokładniej „reformy, które zmieniają prawo biblijne”. Sami rabini rozróżniają prawo biblijne i własne wymyślone przez siebie prawa, które nazywają takanot, „reformami”. Słownik Jastrowa1, standardowy leksykon języka hebrajskiego istniejącego po spisaniu Tanachu, podaje następujący przykład użycia słowa takanot:

Czy nazywasz je halakhoth (decyzje prawne)? To są reformy [takanot] (zmiany prawa biblijnego)2.

Jeśli tekst Mateusza Szem-Towa jest poprawny, to Jaszua ostrzegał swoich uczniów, aby nie szli za takanot lub stworzonymi przez człowieka prawami rabinów. Oczywiście jest to zgodne z tym, czego Jaszua nauczał swoich uczniów w Ewangelii Mateusza 15:3 i dalej: „Czemu i wy postępujecie wbrew przykazaniu Bożemu dla waszej tradycji? … tak unieważniliście przykazanie Boże przez waszą tradycję”. [UBG]. Podobnie jak karaimscy mędrcy w średniowieczu, Jaszua oskarżał faryzeuszy o przedkładanie ich własnych wymyślonych praw ponad prawo Tory. Co ciekawe, w Hebrajskim Mateuszu 15:3 słowo przetłumaczone jako „tradycja” to także takanot, „reformy, które zmieniają prawo biblijne”! Tak więc w Hebrajskim Mateuszu jest spójny wątek przez całą księgę. Jaszua wypowiadał się przeciwko takanot, faryzejskim reformom, które zmieniały prawo biblijne.

W greckim Mateuszu 15:8-9 Jaszua oskarża faryzeuszy o „uczenie nauk, które są przykazaniami ludzkimi”, rzekomo cytując z Izajasza 29:13. Jednakże nie jest to dokładnie to, co mówi Izajasz. W rzeczywistości Izajasz mówi o „wyuczonych przykazaniach ludzkich”. Niewiarygodne jest to, że Hebrajski Mateusz ma dokładny cytat z Izajasza, słowo w słowo.

  • Grecki Mateusz 15:9 „nauki, które są przykazaniami ludzkimi”.

  • Hebrajski Mateusz 15:9 „wyuczone nakazy ludzi”.

  • Hebrajski Izajasz 29:13 „wyuczone nakazy ludzi”.

Jest to dość znaczące, ponieważ gdyby Szem-Tow Ibn Szaprut tłumaczył z greki i przyłapał Nowy Testament na błędnym cytowaniu Izajasza, chciałby jak najdokładniej zachować to błędne cytowanie, aby móc go użyć jako amunicji w swoich debatach z katolikami. I jeśli Hebrajski Mateusz Szem-Towa jest naprawdę tłumaczeniem z greki, to dlaczego jego cytaty z Tanachu odpowiadają oryginalnemu hebrajskiemu, słowo w słowo, skoro greckie cytaty są w najlepszym przypadku parafrazami?

Kiedy zobaczyłem dokładny cytat z Izajasza 29:13, byłem zaintrygowany; mędrcy karaimscy również zarzucali faryzeuszom przestrzeganie „wyuczonych przykazań ludzkich” i, jak wspomniałem wcześniej, zwrot ten wielokrotnie pojawia się w średniowiecznych pismach karaimskich.

Inną rzeczą, o której mówi się, że Jaszua ostrzegał swoich uczniów w Hebrajskim Mateuszu, jest ma’asim faryzeuszy. Według Słownika Jastrowa3 ma’asim to „precedensy”, a ściślej mówiąc, akty lub czyny, które służą jako precedensy. Pojęcie ma’asim jest unikalne dla judaizmu faryzejskiego. Nic dziwnego, że grecki tłumacz Mateusza nie miał pojęcia, do czego on się odnosi, więc przetłumaczył je dosłownie jako erga „dzieła lub uczynki”. Jednak Jaszua mówił o ma’asim faryzeuszy, a jest to coś bardzo specyficznego. Kiedy faryzeusz nie wie, jakie jest prawo w konkretnej sytuacji, szuka precedensu u jednego ze swoich nauczycieli. Faryzeusze tłumaczą, że jeśli jeden z ich nauczycieli dokonał określonego czynu, to musi być to zgodne Prawem Ustnym. Nazywa się to ma’aseh lub w liczbie mnogiej ma’asim „precedensami”. Ta koncepcja jest kanonizowana w talmudycznej regule ma’aseh raw „precedens jest nauczycielem” (Talmud Babiloński, Szabat 21a). Talmud cytuje liczne ma’asim, z których wywodzą się niektóre praktyczne prawa. Na przykład rabini mają zasadę, że dozwolone jest używanie rampy zbudowanej w szabat przez poganina, jeśli nie została zbudowana specjalnie dla Żyda. To dziwne orzeczenie rabiniczne wywodzi się z następującego precedensu:

Ma’aseh, w którym Rabban Gamaliel i starsi podróżowali statkiem, kiedy to jakiś poganin zrobił rampę do schodzenia, a Rabban Gamaliel i starsi zeszli po niej. (Talmud Babiloński, Szabat 122a)

Rabini założyli, że Rabban Gamaliel i starsi nie mogli zgrzeszyć i dlatego fakt, że użyli rampy zbudowanej w szabat, dowodzi, że jest to dopuszczalny czyn. Uczenie się precedensów z działań rabinów jest standardową metodą stosowaną przez rabinów do wprowadzania praw religijnych. Nie ma potrzeby dowodu biblijnego, gdyż precedens rabiniczny jest znacznie lepszy4.

Według Hebrajskiego Mateusza Jaszua ostrzega swoich uczniów, aby nie patrzyli na ma’asim, na precedensy rabinów, jako wzorce właściwego zachowania. Nie mają też przestrzegać takanot, praw wymyślonych przez rabinów. Zamiast tego mają słuchać tego, co mówi Mojżesz, ponieważ w końcu rabiniczne roszczenie do autorytetu pochodzi z tego, że zasiadają na fotelu Mojżesza5. Przypomina to naukę o monecie z wizerunkiem Cezara (Mateusz 22:20-21). Jeśli jest to moneta Cezara, daj ją Cezarowi6. Jeśli to fotel Mojżesza, rób to, co mówi Mojżesz.

tłumaczył – Bogusław Kluz

Rozważanie to oparte jest o książkę pt. „Hebrajski Jaszua kontra grecki Jezus”, napisaną przez Nehemia Gordona.

1Słownik Jastrowa jest w szczególności słownikiem hebrajskiego i aramejskiego, używanych we wczesnych tekstach rabinicznych, które z grubsza odpowiadają językowi hebrajskiemu używanemu w I wieku n.e. w Judei i Galilei.

2Jastrow, str. 1693, pozycja Takanach, cytat za Talmudem Babilońskim, Baba Metsia 112b.

3Jastrow, str. 820.

4Alternatywne wyjaśnienie ma’asim „uczynków”, które po raz pierwszy zasugerował mi Avi Ben Mordechai, opiera się na użyciu tego słowa w dokumencie 4QMMT ze zwojów znad Morza Martwego. W 4QMMT (4Q398 14-17 ii:3), wyrażenie ma’asei hatorahuczynki prawa” odnosi się do stosowania Tory w interpretacji autorów tego dokumentu prawnego, który czasami znacznie różni się od tego, co faktycznie mówi Tora. Opierając się na tym wyjaśnieniu, Jaszua instruował swoich uczniów, aby przestrzegali Tory, ale ostrzegał ich, aby nie akceptowali faryzejskich interpretacji Tory. Chociaż to wyjaśnienie jest intrygujące, ma dwa ograniczenia. Pierwsze, Mateusz 23:3 mówi o ma’asehem „o ich dziełach”, to znaczy o uczynkach faryzeuszy, a nie o ma’asei hatorah „o uczynkach prawa”, co jest rzeczywistym wyrażeniem, jakie pojawia się w 4QMMT. Drugie, wyrażenie „uczynki prawa” w sensie zastosowania Tory w interpretacji faryzeuszy (lub kogokolwiek innego) nie pojawia się nigdzie w obszernej wczesnej literaturze faryzejskiej zachowanej w Misznie, Talmudzie i Midraszu. Z drugiej strony, większość tej literatury faryzejskiej nie została spisana przed III wiekiem n.e., podczas gdy 4QMMT dowodzi, że to wyrażenie było używane w języku hebrajskim I wieku n.e., przynajmniej przez tego, kto napisał 4QMMT. Ta sugestia pozostaje możliwa.

5Należy zwrócić uwagę na Rossa K. Nicholsa, który, o ile wiem, był pierwszym uczonym, który zwrócił uwagę na wariant czytania jomar „on mówi” w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa 23:3. Nichols pisze w artykule opublikowanym na http://www.ancientpaths.org/, że dokonał tego odkrycia w 1995 roku. Jednak Nichols nie wspomina o dodatkowym tekście „i ich takanot”, związku tego dodatkowego tekstu z Hebrajskim Mateuszem 15, ani o znaczeniu ma’asim w kontekście faryzejskim. Oczywiście Nichols nie mówi nic o powiązaniach z Karaimami.

6„A on ich zapytał: Czyj to wizerunek i napis? Odpowiedzieli mu: Cesarza. Wtedy powiedział im: Oddajcie więc cesarzowi to, co należy do cesarza, a Bogu to, co należy do Boga.” (Mateusz 22:20-21 [UBG]). Zarówno w Hebrajskim, jak i Greckim Mateuszu jest napisane, aby „oddać” Cezarowi to, co należy do Cezara! Jeśli to moneta Cezara, to mu ją oddaj.

 

Pobierz ten artykuł w pliku pdf – Fotel_Mojżesza.pdf

Przymierze Krwi – cz. 4

Aside

Przymierze Krwi – cz. 4

Szalom. Jestem Eddie Chumney z Hebraic Heritage Ministries. Witam w programie Hebraic Heritage Ministries Yeshiva Discipleship Program. W tym nauczaniu, jakim będziemy się z tobą dzielić, przedmiotem będzie Przymierze Krwi.

Teraz zamierzamy spojrzeć na historię Kaina i Abla, gdzie mamy powiedziane, że Kain i Abel złożyli ofiarę Panu. Słowo ofiara w języku hebrajskim to mincha. I jeśli zbadalibyście temat hebrajskiego słowo mincha, to jest to dar, jaki dajesz innej osobie. A kiedy dajesz innej osobie dar, to powinieneś dać coś, co jest cenne. Powinieneś dać to także z serca. Zatem mincha reprezentuje najlepszy dar, jaki możesz dać ze swego serca innej osobie.

Gdy to już ustaliliśmy, spojrzymy teraz na minchę (ofiarę) Kaina i Abla. Oprócz postawy serca, w jakim Kain i Abel złożyli swe dary, spojrzymy na głębsze duchowe znaczenie tego, co dali, ponieważ ofiara Kaina pochodziła z przeklętej ziemi. I tak się stało, że dał tę ofiarę bez nastawienia, by dać z siebie, ze swojego serca wszystko, co najlepsze.

W Genesis rozdział 3 werset 17 widzimy, że ziemia, od grzechu Adama i Ewy, została przeklęta przez Boga Izraela. Do Adama zaś powiedział przeklęta jest ziemia z twego powodu. Następnie w Genesis rozdział 4 werset 3 jest napisane:

Z biegiem czasu zdarzyło się, że Kain przyniósł Jahwe ofiarę (mincha) z plonów ziemi.

Czytamy dalej z Genesis rozdział 4 werset 4:

Także Abel przyniósł z pierworodnych swej trzody i z ich tłuszczu. A Jahwe wejrzał na Abla i jego ofiarę (innymi słowy, przyjął ją).

Czyli Abel złożył ofiara krwi. I składając tę ofiarę z krwi, miał postawę serca, by dać najlepsze ze swojego serca. Dlatego Bóg Izraela przyjął minchę Abla. Ale minchę Kaina odrzucił. Genesis rozdział 4 werset 5:

Lecz na Kaina i jego ofiarę nie wejrzał.

Ta ofiara to numer Stronga 04503 i w Hebrajskim Słowniku Stronga jest tam hebrajskie słowo mincha. Widzimy, że mincha jest darem lub prezentem. Oczywiście w rozumieniu, że pochodzi z serca, jak również w rozumieniu, że ma być najlepsza. Czyli gdy chodzi o Kaina i jego minchę Bóg Izraela jej nie przyjął. W rezultacie Kain bardzo się rozgniewał. Kain rozgniewał się bardzo i spochmurniała jego twarz.

Teraz podamy wam przykład tego, jak mincha reprezentuje najlepszy dar twojego serca. Zobaczymy jak Jakub, którego imię zostało zmienione na Izrael, polecił swoim synom dać minchę Józefowi w Egipcie. W Księdze Rodzaju rozdział 43 werset 11 i 15 jest napisane:

Wtedy Izrael, ich ojciec, powiedział do nich: Jeśli tak musi być, zróbcie w ten sposób: weźcie z najlepszych owoców ziemi w wasze naczynia i zanieście je temu człowiekowi (Józefowi) w darze (hebr. mincha)… Mężczyźni wzięli więc ten dar (mincha) …pojechali do Egiptu i stanęli przed Józefem.

Czyli nie dość, że Kain przyniósł ofiarę z ziemi, która była przeklęta, to zrobił to z niechęcią w swoim sercu. I kiedy Bóg Izraela odrzucił jego ofiarę Kaina, wywołana w nim złość wobec Boga sprawiła, że zamordował swojego brata. W Genesis rozdział 4 wersety od 6 do 8 tak jest napisane:

Wtedy Jahwe zapytał Kaina: Dlaczego się rozgniewałeś? (po hebrajsku jest powiedziane: dlaczego jesteś wściekły?) Jeśli będziesz dobrze czynił (jeśli będziesz czynił, co jest dobre i właściwe), czy nie zostaniesz wywyższony? A jeśli nie będziesz dobrze czynił (w swoim sercu co jest dobre i właściwe), grzech leży u drzwi. I Kain rozmawiał ze swoim bratem Ablem. A gdy byli na polu (Jaszua w swojej przypowieści o pszenicy i kąkolu pole definiuje jako świat), Kain powstał przeciwko swemu bratu Ablowi i zabił go.

Gdy Kain zabił swego brata Abla, to przelał on jego krew. W 4 rozdziale Księgi Rodzaju

werset 9 jest napisane:

Wtedy Jahwe zapytał Kaina: Gdzie jest twój brat Abel?

I Bóg Izraela mówi tak dalej w Księdze Rodzaju rozdział 4 werset 10:

Bóg zapytał: Cóż uczyniłeś? Głos krwi twego brata woła do mnie z ziemi.

Księga Kapłańska rozdział 17 werset 11 mówi nam, że życie ciała jest we krwi. Czyli krew ma życie. A w Genesis rozdział 4 werset 10 powiedziano nam, że krew ma głos, gdyż woła do Boga Izraela.

Tak więc morderstwo, jakie popełnił Kain na Ablu, ściąga na niego przekleństwo. Przyniósł on dar z przeklętej ziemi z niewłaściwym nastawieniem swego serca. I ponieważ to, co on przyniósł lub zasiał, to zbiera on to, co zasiał. Jego zachowanie ściąga na niego przekleństwo. Genesis rozdział 4 werset 11:

Teraz więc przeklęty będziesz na ziemi, która otworzyła swe usta, aby przyjąć krew twego brata przelaną przez twoją rękę.

Gdzie indziej w Piśmie Świętym możemy zobaczyć, że Bóg Izraela ogłosił, że przelewanie niewinnej krwi, ściągnie na ciebie przekleństwo. W Genesis rozdział 9 werset 6 jest napisane:

Kto przeleje krew człowieka, przez człowieka będzie przelana jego krew, bo na obraz Boga człowiek został stworzony.

Czyli po pierwsze możemy tu zobaczyć, że Bóg Izraela zezwala na karę śmierci. Księga Powtórzonego Prawa rozdział 19 werset 10:

Aby nie była wylana krew niewinna pośrodku twojej ziemi, którą Jahwe, twój Bóg, daje ci w dziedzictwo, aby krew na tobie nie ciążyła (otrzymasz wyrok).

Tym sposobem omówiona została historia Kaina i Abla. Z jej opisu w Piśmie Świętym widzimy jej powiązanie i skojarzenie z krwią.

Teraz przyjrzymy się Noemu i potopowi. I tak jak Adam w Ogrodzie, Noe reprezentował będzie ludzkość. Widzimy to z Genesis rozdział 6 wersety 13 i 18, jak również w Księdze Rodzaju rozdział 9 werset 9. W Księdze Rodzaju rozdział 6 werset 13 i 18 tak jest napisane:

I Bóg powiedział do Noego… wejdziesz do arki, ty i twoi synowie, i twoja żona, i żony twoich synów z tobą.

A z Genesis rozdział 9 werset 9 możemy zobaczyć, jak Noe reprezentuje ludzkość:

A ja, oto ja ustanawiam moje przymierze z wami i z waszym potomstwem po was (co ostatecznie oznacza ludzkość).

Spójrzmy teraz na niektóre określenia związane z przymierzem, jakie Bóg Izraela zamierza zawrzeć z Noem. Bóg Izraela polecił Noemu, aby przyprowadził do arki po parze z każdego nieczystego gatunku. W Genesis rozdział 6 werset 19 jest napisane:

I ze wszystkich zwierząt wszelkiego ciała po [jednej] parze wprowadzisz do arki, aby uchowały się z tobą żywe, będą to samiec i samica.

Ale z każdego czystego gatunku Noe miał przynieść po siedem. W Genesis rozdział 7 werset 2 tak jest napisane:

Z każdego zwierzęcia czystego weź sobie po siedem par, samca i samicę jego; ale ze zwierząt nieczystych – po jednej parze, samca i samicę jego.

Zatem Bóg Izraela kazał Noemu zbudować arkę, ponieważ zamierzał sprowadzić powódź na ziemię i osądzić niegodziwość ludzkości, która żyła w tym czasie. A sposób, w jaki Bóg Izraela zmierza zalać ziemię, to pozwoli on, aby deszcz padał przez 40 dni i 40 nocy. Księga Rodzaju rozdział 7 werset 4 tak mówi:

Pozostaje bowiem jeszcze siedem dni, a potem spuszczę deszcz na ziemię, na czterdzieści dni i czterdzieści nocy, i zgładzę z powierzchni ziemi wszelkie stworzenie, które uczyniłem.

Teraz więc kiedy Bóg Izraela zawiera przymierze z Noem, który reprezentuje ludzkość, Noe stanie przed próbą wierności. A ten test polega na tym, czy będzie on wierny nakazowi budowy arki. Genesis rozdział 6 wersety 13 i 14 tak mówią:

I Bóg powiedział do Noego… zbuduj sobie arkę z drewna gofer…

I widzimy, że Noe zdał egzamin, ponieważ Genesis rozdział 6 werset 22 tak mówi:

I Noe tak uczynił. Zrobił wszystko tak, jak mu Bóg rozkazał.

A w Genesis rozdział 7 werset 9 tak mamy powiedziane:

Po parze weszło do Noego do arki, samiec i samica, jak Bóg rozkazał Noemu.

Częścią tego przymierza, jakie Bóg Izraela zawiera z Noem, jest to, że Bóg Izraela instruuje Noego, iż ludzkość może jeść mięso. W Genesis rozdział 9 werset 3 jest napisane:

Wszystko, co się porusza i żyje, będzie dla was pokarmem, podobnie jak rośliny zielone, daję wam to wszystko.

Oczywiście mięso, jakie ludzkość może jeść, ma być biblijnie zdefiniowane jako czyste. Potem Bóg Izraela ogłosił karę śmierci za przelanie niewinnej krwi. W Genesis rozdział 9 werset 6 jest napisane:

Kto przeleje krew człowieka, przez człowieka będzie przelana jego krew, bo na obraz Boga człowiek został stworzony.

Częścią warunków tego przymierza, jakie Bóg Izraela zawiera, jest błogosławieństwo dla Noego. Jest ono następujące – po potopie Noe, jego rodzina i wszelkie ciało otrzymują błogosławieństwo rozmnażania się. Księga Rodzaju rozdział 8 wersety 15 do 17 tak mówią:

I Bóg powiedział do Noego: Wyjdź z arki… wyprowadź ze sobą wszystkie zwierzęta, które są z tobą, z wszelkiego ciała… i niech się rozrodzą na ziemi, niech będą płodne i niech się rozmnażają na ziemi.

Następnie w rozdziale 9 Księgi Rodzaju werset 1:

I Bóg błogosławił Noego i jego synów, i powiedział im: Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, i napełniajcie ziemię.

A po potopie na ziemi, kiedy padało przez 40 dni i 40 nocy, Noe wyszedł z arki i zbudował ołtarz Bogu Izraela w tym celu, by ofiarować Mu ofiarę krwi. W Księdze Rodzaju rozdział 8 werset 20 jest napisane:

Potem Noe zbudował ołtarz dla Jahwe i wziął z każdego czystego zwierzęcia i z każdego czystego ptactwa, i złożył całopalenia na tym ołtarzu.

W tym przymierzu Bóg Izraela składa przysięgę, że usunie przekleństwo ziemi. Księga Rodzaju rozdział 8 werset 21 tak mówi:

I Jahwe poczuł miłą woń, i Jahwe powiedział w swoim sercu: Nie będę więcej przeklinał ziemi z powodu człowieka…

Bóg Izraela dał też przysięgę, że nie zaleje całego świata i nie osądzi go ponownie w ten sposób. Księga Rodzaju rozdział 9 werset 11 tak jest napisane:

Ustanowię moje przymierze z wami. Nie będzie już więcej zgładzone wszelkie ciało wodami potopu ani nie będzie już więcej potopu, który miałby zniszczyć ziemię.

Znakiem przymierza, przysięgi oraz obietnicy Boga Izraela, że już nigdy nie sprowadzi powodzi na całą ziemię, aby w ten sposób osądzić ludzkość, tym pamiątkowym znakiem tej przysięgi jest tęcza na niebie. W 9 rozdziale Księgi Rodzaju wersety 12 i 13 tak jest napisane:

I Bóg powiedział… kładę na obłoku mój łuk, który będzie na znak przymierza między mną a ziemią.

To było przymierze, jakie Bóg Izraela zawarł z Noem, który reprezentował całą ludzkość.

Teraz zajmiemy się przymierzem krwi, jakie Jaszua zawarł z Abrahamem. Zobaczmy więc, że to Jaszua zawarł przymierze krwi z Abrahamem. W Galacjan rozdział 3 werset 16 mamy napisane:

Otóż Abrahamowi i jego potomkowi zostały dane obietnice. Nie mówi: I jego potomkom, jak o wielu, ale jak o jednym: I twemu potomkowi, którym jest Mesjasz.

Paweł wyjaśnia dalej w Liście do Galacjan rozdział 3 werset 29:

A jeśli należycie do Mesjasza (jeśli wierzysz, że Jaszua jest Mesjaszem; jeśli jesteś w związku przymierza z Jaszuą, a jesteś, jeśli ukorzyłeś się za swoje grzechy i przyjąłeś to, że Jaszua przelał krew na przebaczenie grzechów, poprzez wyznanie, że on jest Mesjaszem i czynisz go zbawicielem oraz Panem swojego życia), to jesteście potomstwem Abrahama, a zgodnie z obietnicą – dziedzicami.

Zatem w Mesjaszu, przyjmując Jaszuę jako naszego Zbawiciela i Pana, stajemy się dziedzicami obietnic przymierza, jakie Jaszua zawarł z Abrahamem. Tak więc w Galacjan rozdział 3 werset 16, kiedy Paweł wskazuje, że Abrahamowi i jego potomkowi złożone są obietnice – nie potomkom w liczbie mnogiej, ale potomkowi. A tym potomkiem jest Mesjasz, do którego się odwoływał. Księga Rodzaju rozdział 17 werset 7 mówi:

I utwierdzę moje przymierze między mną a tobą oraz twoim potomkiem po tobie przez wszystkie pokolenia jako wieczne przymierze, abym był ci Bogiem i twemu potomstwu po tobie.

Czyli Jaszua jest tym potomkiem, Jaszua jest Słowem Bożym – Jan 1:1 i Objawienie 19:13. A następnie w przypowieści o siewcy nasienie to słowo Boże. A więc Jaszua jest nasieniem, ale zawiera on przymierze z potomstwem Abrahama, którym jest jego Słowo. Jaszua jest nasieniem i zawiera przymierze z nasieniem Abrahama. Zatem te dwa nasienia, Jaszua i potomstwo Abrahama, są ze sobą w przymierzu. Więc ten, który ukazał się Abrahamowi w Genesis rozdział 17 werset 1 to

po hebrajsku El-Szadaj. W Genesis rozdział 17 werset 1 tak jest napisane:

Gdy Abram miał dziewięćdziesiąt dziewięć lat, Jahwe ukazał się Abramowi i powiedział do niego: Ja jestem Bogiem Wszechmogącym (hebr. El-Szadaj)…

Z Objawienia rozdziału 1 wersety 7 i 8 widzimy dobrze, że Jaszua jest El-Szadaj. Objawienie rozdział 1 wersety 7 i 8 mówią o Jaszua:

Oto przychodzi z obłokami i ujrzy go wszelkie oko, także ci, którzy go przebili… Ja jestem Alfa i Omega (są to pierwsza i ostatnia litera alfabetu greckiego – hebrajskie odpowiedniki to Alef i Taw – czyli Jaszua jest Alef i Taw), początek i koniec, mówi Pan, który jest i który był, i który ma przyjść (są to określenia związane z Bożym imieniem – JHWH – Jahwe, które pochodzi od hebrajskiego czasownika ‘być’; i dlatego JHWH jest czasami oddawane jako ‘być wiecznym’, ‘wiecznie istnieć’, co oznacza, jest, był i będzie; a zatem Alef-Taw jest wieczny, Alef-Taw to Jahwe), Wszechmogący (El-Szadaj).

W tym przymierzu Jaszua reprezentuje siebie i Abrahama. W rozdziale Genesis 15 werset 12 i werset 17 jest napisane:

[Gdy] słońce zachodziło, głęboki sen ogarnął Abrama i oto groza wielkiej ciemności zapadła na niego. Gdy słońce zaszło i nastała ciemność, oto [ukazał się] dymiący piec i ognista pochodnia, która przechodziła między tymi połowami [zwierząt].

Tak więc Jaszua jest reprezentowany w tym dymiącym piecu i w ognistej pochodni. A więc w tym przymierzu krwi między Jaszuą a Abrahamem, które rozciąga się także na potomków Abrahama, częścią ceremonii zawarcia przymierza krwi jest wymiana broni. To właśnie dlatego Jaszua powie Abrahamowi, że jest On tarczą Abrahama, jest On obroną Abrahama. Genesis rozdział 15 werset 1 tak mówi:

Po tych wydarzeniach słowo Jahwe doszło do Abrama w widzeniu: Nie bój się, Abramie. Ja jestem twoją tarczą i twoją niezmiernie obfitą nagrodą.

Słowo tarcza w języku hebrajskim to numer Stronga 04043 w Hebrajskim Słowniku Stronga. Jest to hebrajskie słowo magen. A hebrajskie słowo magen wywodzi się ze słowa o numerze Stronga 01598, jakim jest hebrajskie słowo ganan, które oznaczy ‘bronić’. Czyli magen to tarcza i pochodzi od hebrajskiego słowa ‘bronić’.

Kolejnym elementem ceremonii zawarcia przymierza krwi jest wymiana mocy/potęgi. I w przypadku Abrahama Jaszua będzie jego mocą i zaopatrzeniem. Genesis rozdział 17 werset 1:

Gdy Abram miał dziewięćdziesiąt dziewięć lat, Jahwe ukazał się Abramowi i powiedział do niego: Ja jestem El-Szadaj…

A El-Szadaj ma numer Stronga 7706 w Hebrajskim Słowniku Stronga i znaczy: być wszechmocnym, najpotężniejszym; po hebrajsku oznacza też z potężną piersią lub ten, który zapewnia pokarm.

Patrząc na kolejne części ceremonii przymierza krwi, zobaczymy wymianę imion. W rozdziale 17 Księgi Rodzaju werset 5 jest napisane:

Nie będziesz już się nazywał Abram, ale twoje imię będzie Abraham, bo ustanowiłem cię ojcem wielu narodów.

W hebrajskim różnica między Abramem a Abrahamem jest taka, że do Abrama dodana jest litera hej i powstaje Abraham. A hej występuje w boskim imieniu Boga Izraela – Jod-Hej-Waw-Hej. Czyli Bóg Izraela wziął hej ze swego imienia i wstawił go do imienia Abrama, czyniąc jego nowe imię Abraham. Zatem Abram nie tylko otrzymał nowe imię Abraham, ale imię jego żony Saraj zostało zmienione na imię Sara. Widzimy to z Genesis rozdziału 17 werset 15, gdzie tak jest napisane:

Potem Bóg powiedział do Abrahama: Twojej żony Saraj nie będziesz już nazywał imieniem Saraj, ale jej imię będzie Sara.

W przejściu od Saraj do Sary otrzymuje hej do swego imienia. W Boskim Imieniu Jod-Hej-Waw-Hej są tam dwa hej. Jedno hej otrzymał Abram i jego imię stało się Abraham. A drugie dano Saraj, która stała się Sarą. Widzimy więc, że Bóg Izrael dał swoje imię Abrahamowi i Sarze.

Teraz Bóg Izraela przyjmie na siebie imię Abrahama oraz imię potomków Abrahama – Izaaka i Jakuba. W wersecie 15 rozdziału 3 Księgi Wyjścia jest napisane:

I mówił jeszcze Bóg do Mojżesza: Tak powiesz synom Izraela: Jahwe, Bóg waszych ojców, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba, posłał mnie do was. To jest moje imię na wieki i takim ma pozostać w pamięci po wszystkie pokolenia.

Zatem dla wszystkich pokoleń Bóg Izraela, czyli Jaszua – bo to on zawiera przymierze z Abrahamem, chce być znanym przez to przymierze na zawsze i chce być znany jako Bóg Abrahama, Izaaka i Jakuba; jako ten, który zawarł przymierze z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem. I ogłasza, że ten związek przymierza jest na zawsze.

Jeden z warunków tego przymierza krwi mówi, że Abraham będzie miał syna. W Genesis

rozdział 15 werset 4 jest napisane:

A oto dotarło do niego słowo Jahwe: Nie on będzie twoim dziedzicem (mowa o Eliezerze, zarządcy domu), lecz ten, który wyjdzie z twego wnętrza (mowa o Izaaku), będzie twoim dziedzicem.

To przymierze, Jakie Jaszua zawiera z Abrahamem, rozciąga się także na potomków Abrahama. Widzimy to w rozdziale 17 werset 9 Księgi Rodzaju:

Potem Bóg powiedział Abrahamowi: Ty zaś zachowuj moje przymierze, ty i twoje potomstwo po tobie przez wszystkie pokolenia.

W tym przymierzu błogosławieństwo, które jest częścią tego przymierza, jest takie, że potomstw Abrahama będzie tak liczne, jak gwiazdy na niebie, co oznacza, że będzie ich zbyt wiele, by ludzie mogli ich zliczyć. W Księdze Rodzaju rozdział 15 werset 5 jest napisane:

Potem wyprowadził go na dwór i powiedział: Spójrz teraz na niebo i policz gwiazdy, jeśli będziesz mógł je policzyć; i powiedział mu: Takie będzie twoje potomstwo.

Abraham uwierzył w te obietnice Boga Izraela i w Genesis rozdział 15 werset 6 powiedziano nam, że Abraham stał się sprawiedliwy w oczach Boga Izraela za to, że uwierzył w Jego obietnice. A uwierzył w Jego obietnice poprzez zaufanie, przez wiarę. Księga Rodzaju rozdział 15 werset 6:

I uwierzył Jahwe (lub zaufał Jahwe, miał wiarę w Jahwe), i poczytano mu to za sprawiedliwość (właściwą postawę wobec Boga Izraela).

W tym momencie postawa Abrahama względem Jaszua nie była oparta na jego uczynkach, lecz opierała się na jego wierze i ufności w obietnice, dzięki krwi relacji przymierza. Po ustanowieniu relacji przymierza krwi i po stwierdzeniu, że Abraham jest sprawiedliwy, bo zaufał lub uwierzył obietnicom, jakie złożył mu Jaszua, odpowiedział na tę relację przymierza poprzez przestrzeganie przykazań Jaszuy lub posłuszeństwo jego Torze. Możemy to zobaczyć z Księgi Rodzaju rozdział 26 werset 5, gdzie tak jest napisane:

Dlatego że Abraham posłuchał mego głosu i strzegł mego nakazu, moich przykazań, moich ustaw i moich praw (Tory).

Dodatkowo do obietnicy, że będzie miał syna, Abraham ma obiecaną także ziemię. W 15 rozdziale Księgi Rodzaju werset 18 jest napisane:

W tym właśnie dniu Jahwe zawarł przymierze z Abramem, mówiąc: Twemu potomstwu dam tę ziemię, od rzeki Egiptu aż do wielkiej rzeki, rzeki Eufrat.

Abraham miał obiecane nie tylko syna i ziemię, ale obiecano mu także przyszłe odkupienie jego dzieci, gdy w pewnym momencie znajdą się w niewoli. Ta obietnica jest złożona w Księdze Rodzaju rozdział 15 wersety 13 i 14, gdzie tak jest napisane:

I Jahwe powiedział do Abrama: Wiedz o tym dobrze, że twoje potomstwo będzie przybyszem w cudzej ziemi i wezmą je w niewolę, i będzie uciskane przez czterysta lat. A ja osądzę (wyzwoli ich z niewoli) ten naród, któremu będą służyć; a potem wyjdą stamtąd z wielkim dobytkiem.

I dalej, kolejną częścią warunków tego przymierza krwi, jakie Jaszua zawiera z Abrahamem, Abraham ma obiecane, że z niego będą pochodzić królowie i narody. Księga Rodzaju rozdział 17 werset 6:

Uczynię cię niezmiernie płodnym i od ciebie wywiodę narody, i od ciebie będą pochodzić królowie.

A ponieważ Abraham jest żonaty ze swoją żoną Sarą, królowie i narody będą się wywodzić z niej. Widzimy to z Księgi Rodzaju rozdział 17 werset 16, gdzie tak jest napisane:

I będę jej (Sarze) błogosławił, i dam ci z niej syna. Będę jej błogosławił i będzie matką narodów, i od niej będą pochodzić królowie narodów.

Teraz gdy mamy warunki oraz błogosławieństwa tego przymierza krwi, natniemy teraz to przymierze krwi. Możemy to zobaczyć z rozdziału 15 Genesis wersetów 9 i 10, gdzie tak jest napisane:

I odpowiedział mu: Weź dla mnie trzyletnią jałówkę, trzyletnią kozę i trzyletniego barana, a także synogarlicę i pisklę gołębia. Wziął więc to wszystko i rozciął na połowy; a jedną część położył naprzeciwko drugiej, ale ptaków nie rozcinał.

Teraz gdy mamy nacięcie przymierza i rozłożenie połówek zwierząt, co tworzyć będzie linię (ścieżkę) krwi, dzięki temu mamy teraz Przejście Krwi. To Jaszua zamierza dokonać tego przejścia krwi. I czyniąc to, jest On gwarantem wypełnienie tego przymierza krwi. Gwarantuje wypełnienia jego warunków. W 15 rozdziale Księgi Rodzaju wersety 12 i 17 tak jest napisane:

Gdy słońce zachodziło, głęboki sen ogarnął Abrama i oto groza wielkiej ciemności zapadła na niego. Gdy słońce zaszło i nastała ciemność, oto ukazał się dymiący piec i ognista pochodnia (odnosi się to do Jaszua), która przechodziła między tymi połowami zwierząt.

Znakiem tego przymierze krwi między Jaszuą a Abrahamem jest fizyczne obrzezanie. W Księdze Rodzaju rozdział 17 wersety 10 i 12 tak jest napisane:

A takie jest moje przymierze, które będziecie zachowywać, między mną a wami i między twoim potomstwem po tobie: Każdy mężczyzna wśród was ma być obrzezany. Każdy syn wśród was w ósmym dniu życia będzie obrzezany, każdy mężczyzna przez wszystkie pokolenia…

Jako test wierności Abrahama wobec przymierza, zostanie on poproszony o ofiarowanie swego syna w ziemi Moria, czyli w Jerozolimie. Jerozolima staje się częścią, miejscem przymierza. W 22 rozdziale Księgi Rodzaju werset 2 jest napisane:

I [Bóg] powiedział: Weź teraz swego syna, twego jedynego, którego miłujesz, Izaaka, idź do ziemi Moria i tam złóż go na ofiarę całopalną (olah) na jednej górze, o której ci powiem.

Kiedy Abraham i ci namiotu Abrahama zostali obrzezani, jako przypieczętowanie przymierza, Bóg Izraela objawi się mu i będzie miał z Abrahamem wspólny posiłek przymierza. Widzimy to w Księdze Rodzaju rozdział 18 werset 1 i werset 8, gdzie tak jest napisane:

Potem Jahwe ukazał mu się na równinie Mamre, a on siedział u wejścia do swego namiotu w najgorętszej porze dnia. Wziął też masło, mleko i cielę, które przyrządził, i postawił przed nimi. A gdy oni jedli, on stał przy nich pod drzewem.

Teraz gdy przymierze krwi jest zawarte między Jaszuą a Abrahamem, które rozciąga się także na jego potomstwo, Abraham będzie poddawany próbie swojej wierności. Zatem Bóg Izraela był wierny swoim obietnicom, dał Abrahamowi syna o imieniu Izaak, a kiedy Izaak dorósł, widzimy, że Abraham został poproszony przez Jaszuę o ofiarowanie Izaaka, jego syna, jako całopalenia. Widzimy to w Księdze Rodzaju rozdział 22 wersety 1 i 2, gdzie tak jest napisane:

Po tych wydarzeniach Bóg wystawił Abrahama na próbę i powiedział do niego… Weź teraz swego syna, twego jedynego, którego miłujesz, Izaaka, idź do ziemi Moria i tam złóż go na ofiarę całopalną…

Czyli Abraham będzie musiał przejść test. I jest on bardzo chętny do posłuszeństwa. Widzimy to w Księdze Rodzaju rozdział 22 werset 3:

Abraham wstał więc wcześnie rano, osiodłał swego osła i wziął ze sobą dwóch służących i swego syna Izaaka, narąbał drew na ofiarę całopalną, wstał i poszedł na miejsce, o którym mu Bóg powiedział.

I czytamy dalej – Genesis rozdział 22 wersety 9 i 10:

A gdy przyszli na miejsce, o którym mu Bóg powiedział, Abraham zbudował tam ołtarz, ułożył na nim drwa, związał swego syna Izaaka i położył go na ołtarzu na drwach. Potem Abraham wyciągnął rękę i wziął nóż, aby zabić swego syna.

Widząc, że Abraham w swoim sercu chciał być posłuszny poleceniu Boga Izraela, który jest partnerem w tym przymierzu krwi, i widząc, jak nam to powiedziano w Liście do Hebrajczyków, iż Abrahama postanowił w swoim sercu, że jego syn Izaak faktycznie zostanie zabity na tym ołtarzu, a Bóg wskrzesiłby go z martwych, by tym sposobem wypełnić Abrahamowi obietnice, zawarte w jego przymierzu. Widząc, że Abraham jest całkowicie wierny w swoim sercu i w swoim postępowaniu, widzimy, że Jaszua potwierdza Abrahamowi przysięgą, że On wypełni przymierze w

Abrahamie i jego potomkach, i że będą błogosławieni. W Księdze Rodzaju rozdział 22 wersety 16 i 17 jest napisane:

Przysiągłem na siebie samego, mówi Jahwe: Ponieważ to uczyniłeś i nie odmówiłeś mi swego syna, twego jedynego; błogosławiąc, będę ci błogosławić, a rozmnażając, rozmnożę twoje potomstwo jak gwiazdy na niebie i jak piasek na brzegu morza; a twoje potomstwo odziedziczy bramy swoich nieprzyjaciół.

Czyli słowa z rozdziału 22 Genesis wersety 16 i 17, które Jaszua wypowiedział Abrahamowi w obietnicy, są wspomniane w Hebrajczyków rozdział 6 wersety 13 i 14 oraz 16, gdzie tak jest napisane:

Gdy bowiem Bóg dał obietnicę Abrahamowi, a nie miał nikogo większego, na kogo mógłby przysiąc, przysiągł na siebie samego, mówiąc: Zaprawdę, błogosławiąc, błogosławić ci będę i rozmnażając, rozmnożę cię. Ludzie bowiem przysięgają na kogoś większego, a przysięga dla potwierdzenia (przymierza) jest zakończeniem wszystkich sporów między nimi (końcem sporów na temat tego, czy warunki przymierza będą dotrzymywane).

Podsumujmy więc to, co zostało omówione w tej części nauczania:

1. ‘Adam’ w języku hebrajskim może być interpretowane jako oznaczające ‘krew Bożą’, co oznacza, że Bóg Izraela miał relację przymierza z Adamem.

2. Adam reprezentował całą ludzkość. I kiedy Adam zgrzeszył w Ogrodzie Eden, grzech przyszedł na całą rasę ludzką.

3. Małżeństwo między Adamem i Ewą w Ogrodzie Eden było zapowiedzią małżeństwa Jaszuy z jego rodziną z przymierza.

4. Związek małżeński między Adamem i Ewą w Ogrodzie było przymierzem, gdyż w języku hebrajskim słowo kobieta (isza) jest skojarzone ze słowem mąż lub człowiek (isz).

5. Drzewo Życia reprezentowało posłuszeństwo Bogu Izrael (przestrzeganie jego Tory lub jego nauczania). Zaś Drzewo Poznania Dobra i Zła reprezentowało nieposłuszeństwo wobec instrukcji Boga Izraela lub nieposłuszeństwo jego Torze, jako że Drzewo Poznania Dobra i Zła to mieszanka dobra i zła. A po hebrajsku babel, które jest podstawą słowa Babilon, oznacza mieszać.

6. Adam i Ewa zdecydowali się usłuchać głosu węża. „Spożywanie” z Drzewa Poznania Dobra i Zła (czyli w tym przypadku słuchanie głosu węża lub czynienie tego, po powiedział) reprezentowało stawanie się jedno z wężem lub zawarcie związku przymierza z wężem.

7. Abel złożył Bogu Izraela ofiarę krwi a Kain nie. Ofiara Abla została przyjęta przez Boga Izraela, a Kaina została odrzucona.

8. W gniewie na Boga Izraela za odrzucenie jego ofiary, Kain zabił swojego brata Abla. I po uważnym zbadaniu i uogólnieniu krew Abla była ofiarą krwi dla Szatana.

9. Noe reprezentował całą ludzkość. Noe otrzymał rozkaz od Boga Izraela, by zbudował arkę i przyniósł po dwa z każdego rodzaju gatunku zwierząt do arki i siedem z każdego rodzaju czystych zwierząt.

10. Po tym, jak padało przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy, Bóg Izraela obiecał, że już nigdy więcej nie zniszczy świata powodzią. Tęcza jest oznaką tej obietnicy dla ludzkości.

11. Gdy skończył się potop, Noe zbudował ołtarz Bogu Izraela i ofiarował Mu krwawą ofiarę.

12. Po potopie ludzkości pozwolono jeść mięso. Bóg Izraela ogłosił również karę śmierci za przelanie niewinnej krwi.

13. Jaszua zawarł z Abrahamem przymierze krwi. I jako część tego przymierza krwi Abraham miał obiecanego syna, jak również i ziemię.

14. Z ich przymierza krwi hebrajska litera hej, która jest częścią Jod-Hej-Waw-Hej, Boskiego Imienia Boga Izraela, została dodana do imienia Abrama. A ponadto Jaszua wziął na siebie imiona partnerów tego przymierza: Abrahama, Izaaka i Jakuba.

15. Abrahama został przetestowany, aby sprawdzić, czy jest skłonny ofiarować Bogu Izraela swojego syna przymierza, Izaaka, jako ofiarę całopalną. Zdając ten test, Abrahamowi obiecano dalsze błogosławieństwa.

16. Obrzezanie fizyczne jest znakiem przymierza krwi Jaszuy z Abrahamem.

17. Abraham uwierzył w obietnice, które złożył mu Jaszua. W wyniku jego wiary w obietnice Jaszuy dla niego, była mu ona policzona jako sprawiedliwość Abrahama w tej relacji. A po tym, jak jego wiara została mu policzona za sprawiedliwość, Abraham wyraził swoją wiarę w Jaszua, swego partnera w przymierzu krwi, poprzez bycie Mu posłusznym lub przestrzegając jego Tory, lub przestrzegając jego przykazań i jego instrukcji.

18. Abraham został poproszony, by ofiarował Izaaka w kraju Moria, czyli w Jeruzalem. A to sprawiło, że jego partner z przymierza, Jaszua, wypełnił swoją część przymierza. Że On również umrze w Jerozolimie, oddając swoje życie lub przelewając swoją krew dla zbawienia świata, podczas gdy grzech Adama w Ogrodzie Eden przyniósł śmierć dla całej ludzkości. Ale z tego, że Jaszua przelał swoją krew w Jerozolimie na drzewie, jako część przymierza krwi – On odda swoje życie i da życie wieczne wszystkim, którzy przyjęli Jaszuę i jego przelaną krew na odpuszczenie ich grzechów, dzięki czemu wejdą w przymierze krwi lub związek małżeński z Jaszuą, i będą Jego oblubienicą i będą żyć z Nim na zawsze w Nowym Jeruzalem.

Na tym kończy się część 4 naszego nauczania o przymierzu krwi. Zostańcie z nami, gdyż w kolejnych częściach chcemy podzielić się z wami ważnymi rzeczami. Będziemy omawiać przymierze krwi zawarte na górze Synaj, jak również przymierze krwi Jaszuy z Nowego Testamentu, po to, abyście byli wielce ubłogosławieni, zostając z nami w kolejnych częściach nauczania na temat Przymierza Krwi.

tłumaczenie – Bogusław Kluz

Pobierz ten artykuł w pliku pdf – Przymierze_krwi_4.pdf

Wiosenne Święta Jahwe 2021

Wiosenne Święta Jahwe

 

Dobry Bóg pozwolił nam przeżyć jego kolejny rok.
Właśnie rozpoczął się (wieczorem 14 marca 2021) nowy miesiąc a zarazem nowy rok.

Jego Święta wypadają w następujących terminach:

  • Pesach/Pascha – 28 marca 2021- wieczorem
  • Przaśniki – pierwszy dzień (szabat) – 29 marca 2021
  • Pierwociny (szabat) – 4 kwietnia 2021
  • Przaśniki – siódmy dzień (szabat) – 4 kwietnia 2021
  • Szawuot – Święto Tygodni – 23 maja 2021

 

Bądź błogosławiony Jahwe, nasz Boże!

 

Hebrajski Mateusz Szem-Towa

Hebrajski Mateusz Szem-Towa

Kiedy usłyszałem, że hebrajska wersja Mateusza nadal istnieje, natychmiast udałem się do biblioteki Uniwersytetu Hebrajskiego na górze Skopus i po szybkim przeszukaniu komputera znalazł książkę zatytułowaną Ewangelia Mateusza Według Pierwotnego Tekstu Hebrajskiego. Autorem był George Howard, kompetentny naukowiec z amerykańskiego uniwersytetu. Usiadłem i zacząłem czytać jego książkę, która zawierała hebrajski tekst Mateusza, angielskie tłumaczenie tego tekstu oraz studium językowe i tekstowe. Zanim przeszedłem do tekstu hebrajskiego, postanowiłem przeczytać studium lingwistyczne i tekstowe, aby zobaczyć, z czym mam do czynienia.

Howard wyjaśniał, że hebrajska wersja księgi Mateusza została zachowana przez XIV-wiecznego hiszpańskiego Żyda o nazwisku Szem-Tow Ibn Szaprut. Tego Szem-Towa nie należy mylić z Ba’al Szem-Towem, rabinicznym „cudotwórcą”, który założył chasydyzm w XVIII wieku; Szem-Tow, który zachował hebrajską wersję Mateusza, żył 400 lat wcześniej. Ten XIV-wieczny Szem-Tow mieszkał w Hiszpanii podczas inkwizycji. Okres ten był określany mianem Disputatio, czyli w tłumaczeniu „Spory”. Te Spory były publicznymi debatami wymuszanymi na Żydach przez ich katolickich prześladowców. Do Sporu mogło dojść, gdy katolicki biskup wysłał swoje oddziały szturmowe do pobliskiej synagogi i wyciągał miejscowego rabina na plac miejski. Rabin był wtedy na miejscu zmuszany do obrony wiary żydowskiej. Gdyby rabin przegrał, miejscowa ludność żydowska mogła zostać przymusowo nawracana na katolicyzm; gdyby wygrał, mógłby zostać oskarżony o obrazę religii katolickiej i zmuszony do ucieczki, by ratować swoje życie1. W rzeczywistości Spór był sytuacją bez wyjścia, ale większość Żydów zgadzała się, że lepiej jest zostać uchodźcą niż przymusowo przejść na katolicyzm.

Szem-Tow Ibn Szaprut żył w szczytowym okresie tych Sporów i aby pomóc swoim braciom Żydom, usiadł i napisał polemiczny traktat obalający katolicyzm. Polemiczne podejście Szem-Towa polegało na przejrzeniu Nowego Testamentu sekcja po sekcji w poszukiwaniu słabych punktów, jakie można by wykorzystać przeciwko katolikom. Co ciekawe, jedną z jego powszechnych taktyk było wskazywanie wersetów, w których katolicy naruszają bezpośrednie instrukcje Jaszuy2. Na końcu polemicznego traktatu Szem-Towa, zatytułowanego Ewen Bochan („Kamień Wypróbowany”), jako dodatek zamieścił hebrajską wersję księgi Mateusza. Szem-Tow wyjaśniał, że jeśli jego żydowscy bracia mają przetrwać te Spory, lepiej niech zaczną czytać Nowy Testament. Hebrajska wersja Mateusza dołączona na końcu polemiki Ewen Bochan Szem-Towa jest obecnie powszechnie nazywana „Hebrajskim Mateuszem Szem-Towa”.

Hebrajski Mateusz Szem-Towa był znany od wieków, ale zawsze zakładano, że Szem-Tow po prostu przetłumaczył swoją wersję Mateusza z greki lub łaciny na hebrajski. Potem w latach osiemdziesiątych George Howard z Uniwersytetu Mercer w Georgii przeprowadził szczegółowe badanie lingwistyczne, w którym wykazał, że istnieją fragmenty hebrajskiego Mateusza Szem-Towa, których nie można łatwo wyjaśnić jako tłumaczenia z języka greckiego. Kiedy doszedłem do części książki Howarda dotyczącej studium lingwistycznego, byłem podekscytowany; byłem teraz w swoim żywiole.

Jedną z rzeczy, które Howard znalazł w hebrajskim Mateuszu Szem-Towa, była hebrajska gra słów3. Słowo kalambur to gra słów, która opiera się na podobnie brzmiących hebrajskich rdzeniach używanych wielokrotnie w różnych znaczeniach. Są powszechne w Tanachu i stanowią integralną część hebrajskiego opowiadania historii. Na przykład pierwszy człowiek ma na imię Adam, gdyż został wzięty z ziemi, którą po hebrajsku jest Adamah. W rzeczywistości istnieje inne hebrajskie słowo oznaczające „ziemię” ‘aretz, które mogło zostać użyte w Księdze Rodzaju. Jednak słowo Adamah („ziemia”) jest wielokrotnie używane w Księdze Rodzaju rozdział 2 jako gra słów, które kontrastuje z Adamem.

W innym przykładzie Tora mówi nam, że mężczyzna i jego żona byli nadzy, po hebrajsku ‘arumim (Rdz 2:25). Już następny werset informuje nas, że wąż był chytry, po hebrajsku ‘arum (Rdz 3:1). Jest to kolejna gra słów przeciwstawiająca „nagi” ‘arumim z „chytry” ‘arum. Ta gra słów nie zawiera żadnego przesłania; jest po prostu częścią struktury i stylu hebrajskiego przedstawiania historii.

Inny przykład można znaleźć w jednej z pierwszych wizji Jeremiasza:

Potem doszło do mnie słowo Jahwe mówiące: Co widzisz, Jeremiaszu? I odpowiedziałem: Widzę gałązkę (szaked) migdałowca. I Jahwe powiedział do mnie: Dobrze widzisz. Ja bowiem przyspieszam (szoked) swoje słowo, aby je wykonać. (Jeremiasza 1:11-12)

Tutaj kalambur jest wpleciony w wizję Jeremiasza. Widzi gałązkę migdałów, po hebrajsku szaked, jako znak, że Jahwe chce to pilnie wykonać, po hebrajsku szoked. Oczywiście w naszym języku cały ten fragment nie ma takiego sensu. Tam, gdzie hebrajski związek jest oczywisty, polski czytelnik zastanawia się, jak gałąź migdałowca odnosi się do Stwórcy, który pilnie chce wykonać swoje słowo.

Takie gry słów jak te są niezwykle popularne i można je znaleźć prawie na każdej stronie Hebrajskiej Biblii. Zaskakujące było jednak to, że Howard znalazł hebrajskie gry słów w hebrajskim Mateuszu Szem-Towa, z racji tego, że miało to być tłumaczenie z języka greckiego.

Na przykład w hebrajskim Mateuszu 18:9 Jaszua mówi: „Jeśli twoje oko jest dla ciebie powodem do potknięcia (tachszilcha) … odrzuć je od siebie (taszlicheha)”4. Werset ten zawiera grę słów między podobnie brzmiącymi słowami tachszilcha „powodem do potknięcia” i taszlicheha „odrzuć je od siebie”. Jak hebrajska gra słów trafiła do książki przetłumaczonej z języka greckiego?

Oczywiście pojedyncza gra słów nie jest dowodem na to, że księga została napisana po hebrajsku, ponieważ mógł to być zwyczajny zbieg okoliczności. Kiedy zaczynają się namnażać, trudno je wyjaśnić jako tłumaczenia z greckiego oryginału. A tam wydaje się, że w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa jest sporo takiej hebrajskiej gry słów. Na przykład: „A tłumy to widziały (vayir’u) i bardzo się lękały (vayir’u)” (Hebrajski Mateusz 9:85). W tym przykładzie homonimy wywodzą się z dwóch różnych rdzeni (r’h „widzieć” i yr’„bać się”) i są zestawione jako gra słów. Bardziej złożony przykład można znaleźć w Mateusza 12:13, 15:

Wtedy rzekł do mężczyzny: Wyciągnij rękę, a on wyciągnął (vayet) swoją rękę… Potem Jaszua, poznawszy to, odszedł stamtąd (vayet) i wielu chorych poszło za nim…6

Tutaj w bliskim sąsiedztwie słowo vayet jest użyte dwukrotnie w dwóch różnych znaczeniach („wyciągnął” i „odszedł”). Podobny przykład można znaleźć w Mateuszu 14:35-36:

… i przywieźli do niego każdego, kto był chory (ha-cholim) na wszelką chorobę. I błagali go (ve-chilu)…7

W tym przykładzie rdzenia chlh używa się w dwóch różnych znaczeniach („chory”, „błagali”), co jest typowym hebraizmem.

Istnieją nawet przykłady, w których gra słów jest wpleciona w cały fragment. Na przykład w Ewangelii Mateusza 18:23 Jaszua rozpoczyna przypowieść, w której pięciokrotnie użyto czasownika szalem „płacić”. Następnie podsumowuje to w wersecie 35: „Tak i wam uczyni mój Ojciec niebieski, jeśli każdy z was nie przebaczy z całego (szalem) serca swemu bratu jego przewinień”8. Morał przypowieści używa dokładnie tego samego korzenia szalem w różnych znaczeniach („cały” i „płacić”). Stanowi to kolejny typowy hebrajski kalambur.

Jednym z głównych dowodów cytowanych przez tych, którzy uważają, że Mateusz został napisany po grecku, jest taka sama gra słów w samej grece. W Ewangelii Mateusza 16:18 Jaszua mówi do Szymeona: „… Ty jesteś Piotr (Petros) i na tej skale (petrai) zbuduję mój kościół …”. Ta gra słów jest oparta na greckim słowie petra oznaczającym „kamień”, od którego pochodzi imię Piotra (Petros)9. Zwykle jest to przedstawiane jako ostateczny dowód na grecki oryginał Mateusza, ponieważ wyraźnie tam widać, że grecka gra słów jest wplątana w treść fragmentu. Jednakże w hebrajskim mamy tam inną grę słów, której nie ma w grece! W Hebrajskim Mateuszu 16:18 Jaszua mówi: „… jesteś kamieniem (‘ewen) a ja na was zbuduję (‘evneh) mój dom modlitwy”. W języku hebrajskim gra słów występuje pomiędzy ‘ewen „kamień” a czasownikiem ‘evneh „zbuduję”10. Ta gra słów jest znacząca, ponieważ opiera się na podobnej grze słów w Psalmie 118:22 „Kamień (‘ewen), który budowniczowie (bonim) odrzucili, stał się kamieniem węgielnym”, co jest później cytowane w Ew. Mateusza 21:42, 4411!

Dlaczego te wszystkie gry słowne są ważne? Jeśli Hebrajski Mateusz Szem-Towa był tłumaczeniem z greki, to skąd wzięły się te gry słów? Celem gier słownych jest upiększenie tekstu. Dlaczego XIV-wieczny rabin piszący książkę obalającą katolickie chrześcijaństwo zadałby sobie trud upiększenia hebrajskiego tłumaczenia Mateusza?

Oprócz gier słownych istnieją inne dowody, które wydają się potwierdzać hebrajski oryginał. W niektórych przypadkach wydaje się, że grecki Mateusz nie ma sensu lub przedstawia trudną lekturę, podczas gdy Hebrajski Mateusz Szem-Towa ma doskonały sens. Na przykład w języku greckim jest napisane: „Bo wszyscy Prorocy i Prawo prorokowali aż do Jana”. (Mateusz 11:13 [UBG])12. Gdybym był Szem-Towem piszącym polemikę przeciwko katolickiemu chrześcijaństwu, wziąłbym ten werset jako mój pierwszy argument. Tutaj czarno na białym grecki Mateusz mówi, że Tanach nie mówił o Jaszua; Tanach prorokował tylko do Jana Chrzciciela, podczas gdy służba Jaszua nie została przepowiedziana w Tanachu. Tak jest napisane w greckim Mateuszu! Jednakże Hebrajski Mateusz ma niewielką, ale bardzo znaczącą zmianę. Hebrajski tekst mówi: „Bo wszyscy Prorocy i Tora mówili o Janie” (Hebrajski Mateusz 11:13)13. Ten hebrajski tekst ma więcej sensu. Hebrajski tekst mówi, że w całym Tanachu istnieją wzmianki o proroku, takim jak Jan Chrzciciel (być może niektórzy wskażą jako przykład na ostatnie proroctwo Malachiasza). W języku greckim słowa „do” i „o” są zasadniczo różne (heos oraz peri), ale w hebrajskim różni się to tylko jedną literą (‘ad oraz ‘al)14. Jeśli więc Hebrajski Mateusz Szem-Towa byłby tylko tłumaczeniem z greki, to tekst grecki, na którym on się opierał, miał zasadniczo inną interpretację od greckiego Mateusza, jaki znamy dzisiaj. Jeśli jednak grecki Mateusz jest tłumaczeniem z hebrajskiego, to hebrajski oryginał, na jakim został oparty, był bardzo podobny do Hebrajskiego Mateusza Szem-Towa15.

Grecki Mateusz
„do”
Hebrajski Mateusz
„o”
Hebrajski odpowiednik ‘ad עד ‘al על
Grecki odpowiednik heos έως peri περί

Jeśli Hebrajski Mateusz Szem-Towa jest tylko tłumaczeniem z greki, dlaczego hebrajskie tłumaczenie miałoby mieć więcej sensu niż grecki oryginał? W interesie Szem-Towa byłoby zachowanie tej greckiej struktury, która kładzie podwaliny pod solidną argumentację przeciwko katolicyzmowi, co przecież był jego deklarowanym celem16.

Jeśli hebrajski Mateusz Szem-Towa nie jest tłumaczeniem z greki, to czym jest? W podsumowaniu swojej książki Howard wyjaśnia:

Badanie tego tekstu prowadzi do wniosku, że pierwotnym składem Hebrajskiego Mateusza Szem-Towa jest jakieś stare podłoże, a nie tłumaczenie. Stare podłoże zostało jednak poddane serii poprawek, tak że obecny tekst Szem-Towa przedstawia oryginał tylko w nieczystej formie17.

Oznacza to, że Hebrajski Mateusz Szem-Towa nie jest „oryginalnym” Mateuszem. Ale może mieć oryginalne elementy zachowane z oryginalnego Mateusza. Aby to lepiej zrozumieć, wystarczy przeczytać rzeczywisty hebrajski tekst Mateusza. Już po zanurzeniu się w około dziesięć rozdziałów hebrajskiego jest to rażąco jasne. Hebrajski Mateusz Szem-Towa został bardzo wyraźnie zainfekowany przez greckiego Mateusza do tego stopnia, że zawiera nawet greckie słowa transliterowane na hebrajski. Wydaje się, że ktoś usiadł z Hebrajskim Mateuszem w jednej ręce i greką w drugiej i „poprawił” Hebrajski zgodnie z greckim tekstem. To, co najpewniej się wydarzyło, to coś takiego, że na przestrzeni wieków ludzie znający grecki tekst widzieli ten hebrajski tekst Mateusza i myśleli, że zawiera on „błędy”. Te błędy lub różnice w rzeczywistości były w języku greckim, podczas gdy hebrajski miał oryginalny, czysty tekst napisany przez samego Mateusza. Ale ci ludzie znający grecki tekst Mateusza nie zdawali sobie z tego sprawy, więc niechcący „poprawili” hebrajski tekst opierając się na greckim. Gdy hebrajski Mateusz Szem-Towa jest identyczny z naszym współczesnym tekstem greckim, nie możemy się nauczyć niczego nowego; może to być nawet „sprostowanie” z greckiego. Ale gdy Hebrajski Mateusz Szem-Towa różni się od tekstu greckiego, może zawierać „oryginalne przesłanie”, jakie zostało utracone w greckim18.

tłumaczył – Bogusław Kluz

Rozważanie to oparte jest o książkę pt. „Hebrajski Jaszua kontra grecki Jezus”, napisaną przez Nehemia Gordona.

1 Dobrą książką o sporach jest Ozar Wikuhim Eisensteina. Dobrym przykładem Żyda, który został zmuszony do ucieczki po wygraniu sporu, jest Nachmanides (1194-1270).

2 Na przykład w Ewangelii Mateusza 12:1-8 Szem-Tow wskazuje, że katolicy usunęli szabat, mimo że Jaszua wyraźnie go podtrzymywał. Zobacz także Garshowitz, s. 307-309.

3 Więcej na ten temat patrz Howard, 1987, s. 194-201, oraz Howard, 1995, s. 184-190.

4 Mateusz 18:9 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa: (patrz wersja pdf)
Wszystkie hebrajskie teksty Mateusza Szem-Towa zostały zaczerpnięte z wydań Howarda, chyba że zaznaczono inaczej. Samogłoski zostały dodane przeze mnie (autora).

5 Mateusz 9:8 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa: (patrz wersja pdf)

6 Mateusz 12:13, 15 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa: (patrz wersja pdf)

7 Mateusz 14:35-36 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa: (patrz wersja pdf)

8 Mateusz 18:23 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa: (patrz wersja pdf)

9 Taką grę słów nazywa się także „wyjaśnianiem znaczenia imion”.

10 Mateusz 18:23 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa: (patrz wersja pdf)

11 Porównaj Howard 1995, str. 185.

12 Mateusz 11:13 po grecku: pantes gar hoi prophetai kai ho nomos heos ioannou epropheteusan.

13 Mateusz 11:13 w Hebrajskim Mateuszu Szem-Towa: (patrz wersja pdf)

14 Równoległy tekst z Łukasza 16:16 również mówi „do Jana”, ale używa innego greckiego słowa dla „do” mechri.

15 Zauważcie, że w pierwszym wydaniu swojej książki Howard postrzega hebrajski i grecki tekst nie jako źródło i tłumaczenie, ale jako dwa „wydania” jednego dzieła (Howard 1987, str. 225). Przedstawiony tutaj tok rozumowania jest moim własnym. Porównajcie jednak Howarda 1986, str. 225.

16 Porównaj na przykład notatkę Szem-Towa na temat Mateusza 21:5, o którym mówi, że zawiera błędny cytat z Zachariasza 9:9. Szem-Tow zauważa, że Zachariasz mówi o oślicy, podczas gdy Mateusz zastępuje go męskim osłem! Porównaj Howard 1987, str. 179.

17 Howard 1987, str. 223. W wydaniu swojej książki z 1987 r. Howard mówi o oryginalnym Hebrajskim Mateuszu jako o pierwszym wydaniu, które może być nawet starsze niż greckie (Howard 1987, str. 223-226). W wydanej w 1995 roku książce zatytułowanej Hebrajska Ewangelia Mateusza Howard umniejsza ten wniosek (Howard 1995, str. 190), choć nadal utrzymuje, że „unikalne i archaiczne lektury tego tekstu sięgają wczesnych wieków chrześcijaństwa.” (Howard 1995, str. 212). W innym miejscu w tym samym opracowaniu pisze: „Mateusz Szem-Towa, który wydrukowano powyżej, nie zachowuje oryginału w czystej formie. Odzwierciedla on zanieczyszczenia żydowskich skrybów z średniowiecza. Jednak znaczna część oryginału wydaje się, że się ostała, w tym jej nieoszlifowany styl, niegramatyczne konstrukcje oraz aramejskie formy” (Howard 1995, str. 178). Ten wniosek jest jeszcze bardziej ograniczony w paragrafie 7 Howarda z 1999.

18 Zobacz także dwa badania Shedingera.

Pobierz to nauczanie w pliku pdf – Hebrajski Mateusz Szem-Towa.pdf

Aż do Jana – Mateusz 11:13

do Jana

Mateusz 11:13

W niektórych przypadkach wydaje się, że grecki Mateusz nie ma sensu lub przedstawia trudną lekturę, podczas gdy Hebrajski Mateusz Szem-Towa ma doskonały sens.

Na przykład w języku greckim jest napisane: „Bo wszyscy Prorocy i Prawo prorokowali aż do Jana”. (Mateusz 11:13 [UBG]) (gr. pantes gar hoi prophetai kai ho nomos heos ioannou epropheteusan). Gdybym był Szem-Towem piszącym polemikę przeciwko katolickiemu chrześcijaństwu, wziąłbym ten werset jako mój pierwszy argument. Tutaj czarno na białym grecki Mateusz mówi, że Tanach nie mówił o Jaszua; Tanach prorokował tylko do Jana Chrzciciela, podczas gdy służba Jaszua nie została przepowiedziana w Tanachu. Tak jest napisane w greckim Mateuszu!

Jednakże Hebrajski Mateusz ma niewielką, ale bardzo znaczącą zmianę. Hebrajski tekst mówi: „Bo wszyscy Prorocy i Tora mówili o Janie” (Hebrajski Mateusz 11:13)

(hebr. כי כל הנביאים והתורה עד יוחנן נבאו).

Ten hebrajski tekst ma więcej sensu. Hebrajski tekst mówi, że w całym Tanachu istnieją wzmianki o proroku, takim jak Jan Chrzciciel (być może niektórzy wskażą jako przykład na ostatnie proroctwo Malachiasza). W języku greckim słowa „do” i „o” są zasadniczo różne (heos oraz peri), ale w hebrajskim różni się to tylko jedną literą (‘ad oraz ‘al)1. Jeśli więc Hebrajski Mateusz Szem-Towa byłby tylko tłumaczeniem z greki, to tekst grecki, na którym on się opierał, miał zasadniczo inną interpretację od greckiego Mateusza, jaki znamy dzisiaj. Jeśli jednak grecki Mateusz jest tłumaczeniem z hebrajskiego, to hebrajski oryginał, na jakim został oparty, był bardzo podobny do Hebrajskiego Mateusza Szem-Towa.

Grecki Mateusz
„do”
Hebrajski Mateusz
„o”
Hebrajski odpowiednik ‘ad עד ‘al על
Grecki odpowiednik heos έως peri περί

Jeśli Hebrajski Mateusz Szem-Towa jest tylko tłumaczeniem z greki, dlaczego hebrajskie tłumaczenie miałoby mieć więcej sensu niż grecki oryginał?

1 Równoległy tekst z Łukasza 16:16 również mówi „do Jana”, ale używa innego greckiego słowa dla „do” mechri.

Pobierz ten artykuł w pliku pdf – Aż-do-Jana.pdf

Przymierze Krwi – cz. 3

Przymierze Krwi – cz. 3

Szalom. Jestem Eddie Chumney z Hebraic Heritage Ministries. Witam w programie Hebraic Heritage Ministries Yeshiva Discipleship Program. W tym nauczaniu, jakim będziemy się z tobą dzielić, przedmiotem będzie Przymierze Krwi.

Teraz gdy poznaliśmy, czym jest przymierze i przyjrzeliśmy się różnym częścią przymierza krwi, spójrzmy na Przymierze w Ogrodzie Eden.

Aby zacząć, spojrzymy na imię Adam i co ono znaczy, gdy podzielimy go na hebrajskie litery. W Genesis rozdział 2 werset 20 jest napisane:

I Adam nadał nazwy wszelkiemu bydłu i ptactwu niebieskiemu, i wszelkim zwierzętom polnym…

Słowo Adam ma numer 120 w Hebrajskim Słowniku Stronga i składa się ono z trzech hebrajskich liter: alef, dalet i mem. Jeśli rozdzielimy te hebrajskie litery imienia Adam, to składa się ono z alef i dwóch ostatnich liter mem i dalet. Gdy spojrzymy na hebrajski, zobaczymy hebrajską literę alef, która w języku hebrajskim oznacza Boga Izraela. Zaś ‘dam’ w hebrajskim oznacza krew. Gdy więc rozdzielimy imię Adam w języku hebrajskim, możemy spróbować zinterpretować jego imię i będzie ono oznaczać ‘Boża krew’. Widzimy więc z tego, że Adam pojawił się od Boga Izraela. Dlatego Pismo mówi, że został on stworzony na obraz Boga.

Spójrzmy teraz bardziej szczegółowo na hebrajską literę alef. Zobaczymy, jak reprezentuje ona Boga Izraela. W hebrajskiej książce „Mądrość w hebrajskim alfabecie” autorstwa rabina Michaela Monka na stronie 43 wyjaśnia on, że hebrajska litera alef reprezentuje jednego, jedynie wiecznego, wszechmocnego Boga Izraela. W książce „Jego własnymi słowami” na stronie 4 Grant Luton wyjaśnia, że jeśli zapiszesz hebrajską literę alef w formie blokowej, to u góry litery przypomina ona jod, następnie środkowa linia przypomina waw, a potem na dole litery kolejne jod. Ale wróćmy do książki „Mądrość w hebrajskim alfabecie” autorstwa rabina Michaela Monka. Na stronie 44 wyjaśnia on, jak hebrajska litera alef łączy się z boskim imieniem Boga Izraela, czyli z literami JodHej-WawHey, które najbardziej powszechnie wymawiane są jako Jahwe. Wyjaśnia on:

Graficzna forma alef symbolizuje nieskończoną, wieczną naturę Boga. Składa się z trzech części. Prawy górny segment to jod, dolny lewy segment to także jod, a te dwie litery połączone są przekątną waw. Każde jod ma wartość liczbową 10, a waw ma wartość liczbową 6, co w sumie daje nam 26. A 26 to wartość liczbowa boskiego imienia Boga Izraela, JodHej-WawHey. Dzieje się tak, ponieważ jod ma wartość liczbową 10, hej ma wartość liczbową 5, waw ma wartość liczbową 6 i ostatnie hej ma wartość liczbową 5. Jeśli dodamy wartości liczbowe czterech liter JodHej-WawHey, to równa się to 26. Jest to ta sama wartość liczbowa, gdy zapiszemy hebrajskie alef w formie blokowej, czyli z dwóch jod i waw, które sumują się do 26.

Ostatnie dwie litery imienia Adam wymawia się po hebrajsku dam. A jest to hebrajskie słowo oznaczające krew. W Księdze Wyjścia, rozdział 12, werset 7 jest napisane:

Potem wezmą z jego krwi i pokropią oba węgary i nadproże domu, w którym będą go spożywać.

Słowo krew to numer 01818 w hebrajskim słowniku Stronga. Jest to hebrajskie słowo dam, które oznacza krew. Czyli jeszcze raz, jeżeli rozdzielimy hebrajskie słowo Adam, to jego imię można interpretować jako oznaczające Krew Boga. U Łukasza, rozdział 3, werset 38 jest napisane (podaje genealogię Jaszua i na końcu genealogii tak mówi):

Syna Enosa, syna Seta, syna Adama, syna Boga.

Jaszua jest słowem Bożym. U Jana rozdział 1 werset 1 jest napisane:

Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga i Bogiem było Słowo.

To, jak Jaszua jest Słowem Bożym możemy zobaczyć w Objawieniu rozdział 19 werset 13, gdzie tak jest napisane:

Ubrany był w szatę zmoczoną we krwi, a jego imię brzmi: Słowo Boże.

W Targumie Onkelosa (targumy to aramejskie parafraza Pisma Świętego), Genesis rozdział 3 werset 8 Targum Onkelosa interpretuje ten werset w następujący sposób:

I usłyszeli głos Słowa Pana Boga przechadzającego się po ogrodzie o wieczorze dnia…

Jak więc widzimy z Jana 1:1 i Objawienia 19:13 Słowo Pana to odniesienie do Jaszua. Zatem to Jaszua miał relację z Adamem i Ewą w Ogrodzie Eden i z nimi rozmawiał. Adam po hebrajsku oznacza człowieka lub ludzkość. Widzimy więc związek między Jaszua i Adamem, ponieważ Jaszua jest nazywany Synem Człowieczym lub synem Adama. W Mateuszu rozdział 18 werset 11 jest napisane:

Przyszedł bowiem Syn Człowieczy, aby zbawić to, co zginęło.

Teraz zobaczymy, że Jaszua jest nazwany ostatnim Adamem. W 1 Koryntian rozdział 15 werset 21 i werset 45 jest napisane:

Skoro bowiem śmierć przyszła przez człowieka (Adam), przez człowieka (Jaszua) przyszło też zmartwychwstanie umarłych. Tak też jest napisane: Stał się pierwszy człowiek, Adam, duszą żyjącą, a ostatni Adam duchem ożywiającym.

Zatem widzimy, że Jaszua jest związany z Adamem. Zobaczymy teraz, jak słowo Adam po hebrajsku oznacza człowieka. W Księdze Rodzaju rozdział 2 werset 7 jest napisane:

Wtedy Jahwe, Bóg ukształtował człowieka z prochu ziemi…

Następnie Genesis, rozdział 2, werset 20

I Adam nadał nazwy wszelkiemu bydłu…

Tak więc hebrajskie słowo na człowieka z Księgi Rodzaju, rozdział 2, werset 7 jest tym samym hebrajskim słowem, które zostało przetłumaczone jako Adam w Księdze Rodzaju, rozdział 2, werset 20. Stąd widać, że Adam oznacza człowieka. W Midraszu Rabba Soncino, które jest Ortodoksyjnym Żydowskim Komentarzem do Pisma Świętego, tom 6, strona 877 w komentarzu jest wyjaśnione, w jaki sposób grzech Adama w Ogrodzie Eden przyniósł śmierć na przyszłe pokolenia. Księga Rodzaju rozdział 2 werset 17 mówi:

Ale z drzewa poznania dobra i zła jeść nie będziesz, bo tego dnia, kiedy zjesz z niego, na pewno umrzesz.

W wyniku tego w Księdze Rodzaju rozdział 3 werset 24 powiedziano nam:

Tak wygnał człowieka z ogrodu Eden…

I komentarz, dlaczego Adam został wypędzony z Ogrodu Eden. Ponieważ sprowadził śmierć na przyszłe pokolenia. Widzimy więc z tego, że Adam reprezentuje całą ludzkość. W Liście do Rzymian rozdział 5 werset 12 jest napisane:

Dlatego, tak jak przez jednego człowieka grzech wszedł na świat, a przez grzech – śmierć, tak też na wszystkich ludzi przeszła śmierć, ponieważ wszyscy zgrzeszyli.

Możemy spojrzeć na to w taki sposób – cała ludzkość była w Adamie. Dlatego w 1 Koryntian rozdział 15 werset 22 tak mamy powiedziane:

Jak bowiem w Adamie wszyscy umierają, tak też w Mesjaszu wszyscy zostaną ożywieni.

Jak zbadaliśmy to wcześniej, wyrażenia ‘w Adamie’ lub ‘w Mesjaszu’ odnoszą się do relacji przymierza. W Ogrodzie Eden Boga Izraela zaaranżował małżeństwo między Adamem i Ewą. I tworząc Ewę z Adama, Boga Izrael zrobił cięcie w ciele Adama. Reprezentowało to ścięcie zwierzęcia, co skutkowało przelaniem krwi, jako częścią przymierza krwi. Czyli z tego cięcia w ciele Adama Bóg Izrael stworzył kobietę, która została żoną Adama lub jego oblubienicą. W Księdze Rodzaju 2:21 i 22 jest napisane:

Wtedy Jahwe, Bóg zesłał głęboki sen na Adama; a gdy zasnął, wyjął jedno z jego żeber i zapełnił ciałem miejsce po nim. I z tego żebra, które Jahwe, Bóg wyjął z Adama, utworzył kobietę i przyprowadził ją do Adama.

Zatem w tym małżeństwie między Adamem i Ewą, są oni ze sobą w przymierzu. Można to zobaczyć w Księgi Rodzaju rozdziale 2 wersety 23 i 24, jak tam jest napisane:

I Adam powiedział: To teraz jest kość z moich kości i ciało z mojego ciała; dlatego będzie nazwana kobietą, bo z mężczyzny została wzięta. Dlatego opuści mężczyzna swojego ojca i swoją matkę i połączy się ze swoją żoną, i będą jednym ciałem.

Czyli małżeństwo między Adamem i Ewą w Ogrodzie było proroctwem lub zapowiedzią małżeństwa Jaszua z jego Oblubienicą. Widzimy to w Efezjan rozdział 5 werset 23, a następnie wersety 31 i 32, gdzie tak w nich napisano:

Bo mąż jest głową żony, jak i Mesjasz głową kościoła (społeczności)… Dlatego opuści człowiek swego ojca i matkę i połączy się ze swoją żoną, i będą dwoje jednym ciałem. Tajemnica* to wielka…

* Tajemnica – po hebrajsku sod; a sod oznacza głębsze duchowe znaczenie, jakie niekoniecznie widać w dosłownym lub pobieżnym znaczeniu.

Czyli małżeństwo między Adamem i Ewą w Ogrodzie ma głębsze znaczenie duchowe. Jest to sod i mówi o małżeństwie Jaszua z oblubienicą, która jest jego ludem, która jest jego społecznością.

Teraz zobaczymy, jak wyrażenie ‘skończyło się’, jakie Jaszua wypowiedział w ewangelii Jana rozdziale 19 werset 30, kiedy umierał na drzewie, można w języku hebrajskim rozumieć w znaczeniu ‘mieć oblubienicę’. Jest to sod. W Księdze Rodzaju rozdział 2 werset 1 tak jest napisane:

Tak ukończone* zostały niebiosa i ziemia oraz wszystkie ich zastępy.

Słowo ukończone ma w Hebrajskim Słowniku Stronga numer 03615 i jest to hebrajskie słowo kala. I jak tutaj widzimy, kala przetłumaczone jest jako ukończone lub zakończone. Teraz przyjrzymy się Jeremiaszowi rozdział 33 werset 11, gdzie jest powiedziane:

Głos radości i głos wesela, głos oblubieńca i głos oblubienicy*…

Słowo oblubienica ma tutaj numer Stronga 03618 i jest ono tym samym hebrajskim słowem kala, co, jak widzimy, oznacza pannę młodą. Czyli te same trzy hebrajskie litery przetłumaczone jako ‘ukończone lub zakończone’ są tymi samymi trzema hebrajskimi literami słowa ‘oblubienica’. Więc gdy Księga Rodzaju rozdział 2 werset 1 tak mówi: ‘Tak ukończone zostały niebiosa i ziemia’ to biorąc pod uwagę, że słowo ‘ukończone’ jest takie samo, jak hebrajskie słowo oznaczające pannę młodą, to możemy teraz spojrzeć na Jana rozdział 19 werset 30, gdzie jest napisane:

A gdy Jaszua skosztował octu, powiedział: Wykonało się.

Jeśli więc przetransferujemy to hebrajski, to mogliśmy zinterpretować to w taki sposób: teraz mogę mieć oblubienicę.

Zatem Adam musiał przelać swoją krew, by mieć oblubienicę. Genesis rozdział 2 werset 21 tak mówi: Wtedy Jahwe, Bóg zesłał głęboki sen na Adama; a gdy zasnął, wyjął jedno z jego żeber to znaczy, że musiał zrobić nacięcie w jego boku (przebił mu bok), a potem powiedziano mamy, że to nacięcie zostało zamknięte – i zapełnił ciałem miejsce po nim. I to jest sposób, w jaki Ewa została stworzona z Adama.

W taki sam sposób Jaszua miał przecięte (przebite) swoje ciało i przelał swoją krew. I dzięki temu On też ma swoją oblubienicę. A jego oblubienica to ci wszyscy, którzy pokutują za swoje grzechy i akceptują, że Jaszua przelał krew za przebaczenie ich grzechów; którzy wyznali, że jest On Mesjaszem i Zbawicielem, którzy uczynili go Panem swojego życia. Mówiąc biblijnie, kiedy zrobisz takie wyznanie wiary, to stajesz się teraz zaręczoną narzeczoną Jaszuy. U Jana rozdział 19 werset 34 tak jest napisane:

Lecz jeden z żołnierzy przebił włócznią jego bok i natychmiast wypłynęła krew i woda.

Przy zawieraniu z kimś przymierza, zwłaszcza przymierza krwi, wymienia się z tym kimś imiona. Zatem w tym małżeńskim przymierzu krwi między Adamem a Ewą, zobaczymy w hebrajskim, że ona ma jego imię. W Księdze Rodzaju rozdział 2 werset 23 tak jest napisane:

I Adam powiedział: To teraz jest kość z moich kości i ciało z mojego ciała; dlatego będzie nazwana kobietą*, bo z mężczyzny* została wzięta.

Słowo kobieta* ma numer Stronga 0802 w Hebrajskim Słowniku Stronga. Hebrajskie słowo na kobietę to isza. Słowie mężczyzna* to numer Stronga 0376 w Hebrajskim Słowniku Stronga. I tutaj słowo mężczyzna to isz. Bierzemy więc tutaj hebrajskie słowo isz oznaczające mężczyznę i wstawiamy żeńską końcówkę w naszym słowie i mamy isza. Czyli widzimy tutaj, że kobieta, numer Stronga 0802 lub isza pochodzi od numeru Stronga 0376, jakim jest isz lub mężczyzna. Czyli w hebrajskim ona ma jego imię.

Teraz zobaczymy zastosowanie warunków przymierza. Jedną z rzeczy, jaką wypowiada się podczas zawierania przymierza między dwiema stronami to błogosławieństwo. Jak możemy zobaczyć, Bóg Izraela dał błogosławieństwo Adamowi i Ewie w Ogrodzie. W Księdze Rodzaju rozdział 1 werset 28 tak jest napisane:

I Bóg błogosławił im. Potem Bóg powiedział do nich: Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, napełniajcie ziemię i czyńcie ją sobie poddaną; panujcie nad rybami morskimi i nad ptactwem niebieskim, i nad wszelkimi zwierzętami, które poruszają się po ziemi.

Dodatkowym warunkiem przymierza, jakie Jaszua zawarł z Adamem i Ewą w Ogrodzie – biorąc pod uwagę to, że Jaszua był Słowem Jahwe, które było z Adamem i Ewą w Ogrodzie – było to, że nakazał im pielęgnować i dbać o Ogród. W rozdziale 2 Księgi Rodzaju werset 15 jest napisane:

Jahwe, Bóg wziął więc człowieka i umieścił go w ogrodzie Eden, aby go uprawiał i strzegł.

Warunki przymierza nie tylko obejmowały błogosławieństwo, ale także przekleństwo za nieposłuszeństwo. Możemy to zobaczyć w Księdze Rodzaju rozdział 2 wersety 16 i 17 jak jest w nich napisane:

I rozkazał Jahwe, Bóg człowiekowi: Możesz jeść do woli z każdego drzewa ogrodu; ale z drzewa poznania dobra i zła jeść nie będziesz, bo tego dnia, kiedy zjesz z niego, na pewno umrzesz.

Ponieważ Adam i Ewa byli nieposłuszni względem tego przykazania, otrzymają oni przekleństwo za nieposłuszeństwo. W Genesis, rozdział 3 werset 6 jest napisane:

A kobieta… wzięła z niego owoc i zjadła; dała też swemu mężowi, który był z nią; i on zjadł.

Następnie w Genesis rozdział 3 werset 17 jest napisane:

Do Adama zaś powiedział: Ponieważ usłuchałeś głosu swojej żony i zjadłeś z drzewa, o którym ci przykazałem, mówiąc: Nie będziesz z niego jadł – przeklęta będzie ziemia z twego powodu…

Częścią ceremonii przymierza były dwa pamiątkowe drzewa w Ogrodzie Eden. Wspomniano o nich w rozdziale 2 Księgi Rodzaju werset 9, gdzie tak jest napisane:

I wywiódł Jahwe Bóg z ziemi wszelkie drzewa miłe dla oka i których owoce były dobre do jedzenia oraz (pierwsze pamiątkowe) drzewo życia pośrodku ogrodu i (drugie pamiątkowe) drzewo poznania dobra i zła.

Tak więc te dwa drzewa w Ogrodzie symbolizują posłuszeństwo wobec Tory, którą jest Drzewo Życia oraz nieposłuszeństwo, którym jest Drzewo Poznania Dobra i Zła. Czyli prawdą o poznaniu dobra i zła była mieszanina dobra i zło. Po hebrajsku babel, od którego pochodzi Babilon, oznacza mieszanie. Tak więc prawdziwą znajomość dobra i zła reprezentuje Babilon, które jest nazwą królestwa ciemności, służącego ha-satanowi albo diabłu.

Bóg Izraela stworzył ludzkość, aby miała wolną wolę. Aby mogła wybrać to, czego chce i czego pragnie. Zatem wybór, jaki mamy przed sobą to bycie posłusznym Bogu Izraela, poprzez przestrzeganie Jego Tory, reprezentowanej przez Drzewo Życia lub bycie Mu nieposłusznym, poprzez nieposłuszeństwo Jego Torze, reprezentowanej przez Drzewo Poznania Dobra i Zła, które personifikuje Babilon. W Genesis rozdział 2 werset 9 jest napisane:

I wywiódł Jahwe, Bóg z ziemi wszelkie drzewa miłe dla oka i których owoce były dobre do jedzenia oraz drzewo życia (reprezentujące przestrzeganie Tory, gdyż w Księdze Przysłów rozdział 3 werset 1 i 18, powiedziano nam, że Tora jest Drzewem Życia), i drzewo poznania dobra i zła (reprezentujące nieposłuszeństwo Torze).

Tak więc wolny wybór, jaki mieli Adam i Ewa w Ogrodzie Eden odnośnie do tych dwóch drzew, stał się ich testem wierność Bogu Izraela w ich przymierzu z Nim. W Księdze Rodzaju rozdział 2 wersety 16 i 17 tak jest napisane:

I rozkazał Jahwe, Bóg człowiekowi: Możesz jeść do woli z każdego drzewa ogrodu, ale z drzewa poznania dobra i zła jeść nie będziesz…

Zatem to drzewo reprezentowało nieposłuszeństwo Bogu Izraela, nieposłuszeństwo Jego instrukcjom. Tora w języku hebrajskim oznacza nauki lub instrukcje. Czyli Drzewo Poznania i Zła reprezentowało nieposłuszeństwo wobec Tory lub wobec przykazań Jaszuy, gdy Adama z Ewą okazali nieposłuszeństwo. Możemy to zobaczyć w Genesis rozdział 3 werset 6:

A kobieta… wzięła z niego owoc i zjadła; dała też swemu mężowi, który był z nią; i on zjadł.

A potem w 1 Liście do Tymoteusza rozdział 2 werset 14 powiedziano nam:

I nie Adam został zwiedziony, lecz kobieta, gdy została zwiedziona, popadła w przestępstwo.

Jak widzieliśmy wcześniej, kiedy Adam i Ewa jedli z Drzewa Poznania Dobra i Zła i usłuchali głosu węża, jedzenie (spożywanie) jest hebrajskim sposobem zakomunikowania zawarcia przymierza z inną stroną. W Exodus rozdział 34 werset 15 jest napisane:

Abyś nie zawierał przymierza* z mieszkańcami tej ziemi…

* przymierze – numer Stronga 01285 to hebrajskie słowo brit

Widzimy tutaj, że kiedy zawarli przymierze z mieszkańcami ziemi, składali ofiary ich bogom i jedli z tych ofiar. Hebrajskie słowo brit, numer Stronga 01285 pochodzi od numeru Stronga 01262, którym jest hebrajskie słowo bara, które oznacza jeść. Zatem lingwistycznie w języku hebrajskim przymierze wiąże się z jedzeniem. Tak więc jeszcze raz – w 2 Księdze Samuela rozdział 3 werset 35 jest napisane:

Gdy cały lud przyszedł, by skłonić Dawida do zjedzenia posiłku (chleba) jeszcze za dnia, Dawid przysiągł: Niech mi Bóg to uczyni i do tego dorzuci, jeśli przed zachodem słońca skosztuję chleba lub czegoś innego.

‘Zjedzenia’ – numer Stronga 01262 – to hebrajskie słowo bara. I przypominam raz jeszcze: Hebrajsko-Chaldejski Leksykon Geseniusa wyjaśnia, że brit, przymierze to wspólne jedzenie (spożywanie) lub bankiet. Pochodzi od hebrajskiego słowo bara, które tutaj jest przetłumaczone jako ‘zjedzenia’. Wśród ludów wschodu wspólne jedzenie jest przyrównywane do zawierania z kimś przymierza, do wchodzenia z kimś w przymierze przyjaźni.

Teraz zobaczymy, jak Drzewo Życia z Ogrodu Eden przedstawia Torę oraz posłuszeństwo Torze. W Księdze Przysłów rozdział 3 werset 1 jest napisane:

Synu mój, nie zapominaj mego prawa (Tory), a niech twoje serce strzeże moich przykazań.

Czyli tematem tego wersetu jest Tora i przestrzeganie przykazań. I oto co dalej mówi o przestrzeganiu Tory i przestrzeganiu przykazań. Księga Przysłów rozdział 3 werset 18 mówi:

(Tora) jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.

Z Objawienia rozdział 22 możemy zobaczyć, że Drzewo Życia, Tora przedstawia tych, którzy wykonują lub przestrzegają przykazań. A to Drzewo Życia znajduje się w Nowym Jeruzalem. W Objawieniu rozdział 22 wersety 13-14 tak jest napisane:

Ja jestem Alfa i Omega, początek i koniec, pierwszy i ostatni (mowa o Jaszua).

Alfa i Omega są pierwszą i ostatnią literą alfabetu greckiego, a to odpowiadałoby Alef i Taw w alfabecie hebrajskim. I Jaszua mówi dalej:

Błogosławieni, którzy wypełniają jego przykazania, aby mieli prawo do Drzewa Życia i aby weszli przez bramy do miasta.

Tak więc Nowe Jeruzalem jest zarezerwowane dla ludzi, którzy przestrzegają Tory Jaszua. I na koniec zobaczymy, że od Ogrodu, odkąd Adam i Ewa zgrzeszyli przeciwko Bogu Izraela, dokonał On pojednawczej ofiary krwi za nich. Widzimy to z Genesis rozdział 3 werset 21:

I Jahwe, Bóg sporządził dla Adama i jego żony odzienie ze skór i przyodział ich.

Aby wykonać to odzienie ze skór, Bóg Izraela musiał przelać krew zwierząt.

To omówiło nam perspektywę i zrozumienie Przymierza w Ogrodzie Eden.

tłumaczenie – Bogusław Kluz

Pobierz to nauczanie w pliku pdf – Przymierze_krwi_3.pdf

Przymierze Krwi – cz. 2

Przymierze Krwi – cz. 2

Szalom. Jestem Eddie Chumney z Hebraic Heritage Ministries. Witam w programie Hebraic Heritage Ministries Yeshiva Discipleship Program. W tym nauczaniu, jakim będziemy się z tobą dzielić, przedmiotem będzie Przymierze Krwi.

Omówimy teraz dalsze szczegóły dotyczące Przymierza Krwi. Pokażemy wam różne elementy i aspekty przymierza krwi. Składa się ono z następujących rzeczy:

1. Jest to obustronna i wiążąca umowa między dwoma stronami na życie i śmierć, z jasno określonymi parametrami i warunkami.

2. Jest to relacja (związek), która będzie wymagała przelania krwi, do wzmocnienia podniosłości i powagi tej więzi (lub umowy albo związku).

3. Jest to przysięga, jaka jest składana, na potwierdzenie wiecznego aspektu tej umowy, wiążąca składającego do wypełnienia jej warunków.

4. Jest to wyrażenie miłości i zaufania, mające na celu uzupełnienie mocnych i słabych stron każdej ze stron.

5. Po zawarciu przymierza, następuje próba wierności w celu wykazania lojalności wobec przymierza.

Mając zatem te składniki przymierza krwi, możemy teraz podać definicję Przymierza Krwi. Jest ona następująca:

Przymierze Krwi to wiążące, nierozerwalne zobowiązanie między dwiema stronami, oparte na bezwarunkowej miłości, zapieczętowane krwią, które zawiera świętą przysięgę, a które tworzy wieczną relację (związek), w której każda ze stron związana jest określonymi, uzgodnionymi warunkami, na jakie się zgodziła między sobą; zawierające obietnice, błogosławieństwa i przekleństwa, które są ważne lub trwają aż do śmierci.

Teraz podzielę się z wami zarysem tych różnych elementów składowych przymierza krwi. I elementy tego zarysu są tym, czym obszernie się zajmiemy w pozostałej części tego nauczania. Podzielimy się z wami różnymi przykładami przymierza krwi z Biblii. Zatem jego części składają się z następujących rzeczy:

1. Wybrany jest przedstawiciel Przymierza.

2. Mamy wymianę szat: symbolicznie mogą to być suknie, pasy, broń, imiona oraz synowie.

3. Podane są warunki Przymierza: i składają się na nie błogosławieństwa, obietnice i przekleństwa.

4. Następuje „nacinanie” Przymierza. A to nacinanie przymierza to ofiara przymierza.

5. Gdy mamy już nacięcie Przymierza, następuje coś takiego jak ‘przejście przymierza’, lub co inaczej nazywa się „przejściem krwi”.

6. Mamy następnie pieczęć Przymierza. Polegało to na podniesieniu prawej ręki i wymieszaniu krwi. Lub mogła to być blizna, lub jakiś inny symbol.

7. Następuje wypowiedzenie przysięgi Przymierza.

8. Mamy też posiłek Przymierza.

9. Mamy uznane miejsce pamiątki lub jakiś znak, pokazujący, gdzie zostało zawarte Przymierze.

10. Gdy przymierze zostaje zawarte i uzgodnione po obu stronach, mamy teraz przyszły test wierności warunkom Przymierza.

Omówmy teraz bardziej szczegółowo te części składowe. Najpierw wybierany jest przedstawiciel Przymierza. Przedstawiciel to jakiś agent upoważniony do wypowiadania się lub działania w imieniu strony w sprawach Przymierza. Może on reprezentować rodzinę, plemię lub naród. Przedstawiciel musiał być z tej samej krwi i rodziny jak ci, których reprezentował. To on gwarantuje warunki Przymierza. Mówi się, że strona, którą reprezentuje, jest w nim. Innymi słowy, przyjmuje się, że to, co przedstawiciel symbolicznie robi czy dzieje się z nim, jest postrzegane, jakby działo się to i mi.

Numer 2. Wymiana szat. Najważniejszymi przedmiotami wymiany były szaty, pasy, broń, imiona oraz synowie. Szaty reprezentowały wymianę tożsamości i autorytetu. Pasy reprezentowały wymianę siły. Broń reprezentowała wymianę wrogów. Innymi słowy, twój wróg staje się teraz moim wrogiem. Imiona reprezentowały partnerstwo w przymierzu. Synowie stanowili inwestycję w życie drugiej strony.

Teraz spojrzymy na przykład wymiany szat w Piśmie Świętym. W 1 Samuela rozdział 18, wersety 3 i 4 jest napisane:

A Jonatan zawarł z Dawidem przymierze, bo miłował go jak własną duszę. Jonatan zdjął płaszcz, który miał na sobie, dał go Dawidowi, podobnie jak swoje szaty – aż do miecza, łuku i pasa.

Następnie ustalane są warunki Przymierza. Wymienia się mocne i słabe strony każdej ze stron. Następuje porozumienie odnośnie do obietnic, błogosławieństw i przekleństw. Potem warunki Przymierza były udokumentowywane i zapisywane. Raz na jakiś czas były one czytane na pamiątkę zawarcia przymierza. Sporządzono kopię dla każdej ze stron. Jedynym sposobem na ucieczkę od przymierza była śmierć.

Teraz mamy „nacinanie” przymierza. Wymagało to ofiary co najmniej trzech dużych zwierząt. Tusze były podzielone na pół wzdłuż kręgosłupa i umieszczone na ziemi naprzeciwko siebie. W wyniku tego pojawiał się ślad krwi między połówkami. Ta krew nazywa się śladem krwi.

Przejście przymierza. Przedstawiciele dwa razy przechodzili „śladem krwi”, zatrzymując się pośrodku. Takie przejście reprezentowało śmierć dla żywych i dla własnych korzyści, i rozpoczęcie nowego życia z twoim partnerem z przymierza. Potem wypowiadali swoje obietnice lojalności i składali siebie nawzajem obietnice, których nigdy nie można było złamać. Nazywa się to „błogosławieństwem Przymierza”. Następnie ogłoszono przekleństwo, które oznaczało karę za złamanie warunków umowy. Przy ogłaszaniu klątwy, przedstawiciel wskazywał na krwawe połówki zwierząt i mówił: niech to, co zostało zrobione tym zwierzętom, zostanie mi zrobione, jeśli kiedykolwiek złamię to przymierze.

Następnie przymierze jest przypieczętowywane (pieczęć). Nacinana jest prawa ręka lub nadgarstek. Potem pociera się ze sobą krew obu stron. To mieszanie krwi reprezentowało mieszanie ze sobą życia jednej i drugiej strony. Blizny po ranach nacięcia ich ciał były znakiem przypieczętowania przymierza. Te dwie strony były teraz określane mianem przyjaciele przymierza.

Następnie mamy przysięgę przymierza. Przysięga to mocne potwierdzenie, wiążące kogoś z uzgodnionym przymierzem. Obie strony wzywały imienia bóstwa, jako trzeciej strony, by nadzorowała przymierze. Prosili bóstwo o egzekwowanie błogosławieństwa lub przekleństwa w zależności od sytuacji. Po wypowiedzeniu przysięgi przymierze nie podlegało negocjacjom i nie mogło być zmieniane.

Następnie mamy posiłek przymierza. Każde przymierze kończyło się posiłkiem deklarującym, że Przymierze jest teraz ważne i że strony zaczęły teraz żyć w partnerstwie przymierza. Jedzenie z kimś innym posiłku przy stole reprezentowało wspólne życie w przymierzu. Charakterystycznymi potrawami były najczęściej chleb i wino. Chleb reprezentował zwierzę, jak również moje życie. Wino reprezentowało krew i oddanie mojego życia komuś innemu.

Potem mamy miejsce pamięci i znak tego, że przymierze zostało zawarte. Obie strony decydowały, gdzie zawrą to przymierze. Umożliwiało to członkom rodzin na przyjście i bycie świadkiem. W miejscu zawarcia przymierza stawiano widoczny znak, na pamiątkę dla nich i dla przyszłych pokoleń. Mógł to być ołtarz, kupa kamieni, zasadzone drzewo lub jakiś inny symbol. Przykład takiego pamiątkowego znaku przymierza mamy w Księdze Rodzaju 31:44-45, gdzie tak jest napisane:

Chodź więc, zawrzyjmy przymierze, ja i ty, i niech to będzie świadectwem między mną a tobą. I Jakub wziął kamień, i postawił go jako pomnik.

Kolejny przykład pamiątkowego znaku, że zawarto tam przymierze, mamy w Księdze Rodzaju 21:27, 32-33, gdzie tak jest napisane:

Abraham wziął więc owce i woły i dał je Abimelekowi, i obaj zawarli przymierze. Tak zawarli przymierze w Beer-Szebie. Potem Abimelek i Pikol, dowódca jego wojska, wstali i wrócili do ziemi Filistynów. Abraham zaś zasadził drzewa1 w Beer-Szebie i wzywał tam imienia Jahwe, Boga wiecznego.

I wreszcie mamy sprawdzian wierności przymierza, po tym, jak przymierze zostało zawarte. A samo przymierze obejmuje i odnosi się do przyszłych pokoleń. Przymierze wymagało przyszłych prób wierności od każdej ze stron, aby potwierdzić swoją lojalność wobec Przymierza. Przymierze zawarte między dwiema stronami rozszerzało się na przyszłe pokolenia.

Aby lepiej ujrzeć, kiedy Pismo mówi o przymierzu, przyjrzymy się teraz przykładom słów i wyrażeń w Biblii. I pośród słów i wyrażeń w Biblii dotyczących przymierza, mamy następujące:

1. miłość

2. dobroć

3. łaska

4. miłosierdzie

5. wierność

6. przyjaciel

7. lojalność

8. zaufanie

9. pamięć

10. przysięga lub przyrzeczenie

11. testament

12. słowa „w”, „złączone” lub „razem z”

13. słowa „obietnica”, „błogosławieństwo” i „przekleństwo”

14. dziedzictwo lub współdziedzictwo

15. ołtarz lub stół

16. takie przedmioty jak „wino”, „chleb” lub „sól”

17. życie wieczne

18. krew

19. oddawanie swojego życia

20. syn Boży – i określenie to reprezentuje wierność Przymierzu.

Teraz przyjrzymy się fragmentom Pisma Świętemu, które zawierają te słowa lub wyrażenia związane z przymierzem. I w pierwszy, na jaki spojrzymy, zobaczymy w nim, że słowo „miłość” jest związane z przymierzem. W Ezechielu 16:8 jest napisane:

A gdy przechodziłem obok ciebie i spojrzałem na ciebie, oto był to twój czas, czas miłości… związałem się z tobą przysięgą i zawarłem z tobą przymierze, mówi Pan, Jahwe. I stałaś się moja.

Czyli w czasie miłości wszedłem z tobą w przymierze.

Miłowanie Boga Izraela, będąc z Nim w przymierzu, wyraża się w zachowywaniu jego Tory. W 5 Mojżeszowej 7:9 jest napisane:

Uznaj więc, że Pan, twój Bóg, jest Bogiem, Bogiem wiernym, który zachowuje przymierze i miłosierdzie do tysiącznego pokolenia względem tych, którzy go miłują i przestrzegają jego przykazań.

Jaszua powiedział, że miłowanie Go oznacza przestrzeganie Jego przykazań lub zachowywanie Jego Tory. W 14 rozdziale Jana werset 21 jest napisane:

Kto ma moje przykazania i zachowuje je, ten mnie miłuje. A kto mnie miłuje, będzie go też miłował mój Ojciec i ja go będę miłował, i objawię mu samego siebie.

Bóg Izraela okazuje miłosierdzie tym, którzy zachowują Jego Torę. W 20 rozdziale Księgi Wyjścia, werset 6 napisano:

A okazujący miłosierdzie tysiącom tych, którzy mnie miłują i strzegą moich przykazań.

Miłosierdzie Boga Izraela okazywane jest tym, którzy przestrzegaj Jego przykazań. Widzimy to w Psalmie 103:17-18, gdzie tak jest napisane:

Ale miłosierdzie Jahwe od wieków na wieki nad tymi, którzy strzegą jego przymierza i pamiętają, aby wypełnić jego przykazania.

Bóg Izraela jest łaskawy. Jest to Jego charakterystyka. W Exodusie 34:6 jest napisane:

Wtedy przechodził Jahwe przed nim i wołał: Jahwe, Jahwe, Bóg miłosierny i litościwy, nieskory do gniewu, a bogaty w miłosierdzie i prawdę.

Tora jest łaską. W Psalmie 119 werset 29 tak jest napisane:

Obdarz mnie łaskawie Swoją Torą.

Bóg Izraela ukazuje miłosierdzie. Po hebrajsku słowo oznaczające miłosierdzie to ‘chesed’. A miłosierdzie oznacza miłość (z) przymierza. U Jeremiasza rozdział 9 werset 24 tak jest napisane:

Ale kto chce się chlubić, niech się chlubi tym, że rozumie i zna mnie, wie, że ja jestem Jahwe, który okazuje miłosierdzie, sąd i sprawiedliwość na ziemi. To bowiem mi się podoba, mówi Jahwe.

Miłosierdzie jest miłością przymierza. Możemy to zobaczyć u Jeremiasza rozdział 31 werset 3, gdzie tak jest napisane:

Pan mi się ukazał, mówiąc: Owszem, umiłowałem cię wieczną miłością, dlatego przyciągam cię swoim miłosierdziem.

Bóg Izraela zaręcza się ze swoją oblubienicą w przymierzu miłości (miłosierdziu). I u Ozeasza rozdział 2 werset 19 jest napisane:

I poślubię (zaręczę) cię sobie na wieki; poślubię (zaręczę) cię sobie w sprawiedliwości, w sądzie, w miłosierdziu i w litości.

Miłosierdzie (miłość przymierza lub przymierze miłości) Boga Izraela jest lepszy niż życie. Psalm 63:2 mówi:

Skoro lepsze jest twoje miłosierdzie (‘chesed’ – miłość przymierza) niż życie, moje wargi będą cię chwaliły.

Bóg Izraela jest wierny w dotrzymywaniu przymierza. Księga Powtórzonego Prawa, rozdział 7, werset 9, tak jest tam napisane:

Uznaj więc, że Jahwe, twój Bóg, jest Bogiem, Bogiem wiernym, który zachowuje przymierze i miłosierdzie…

Czyli wierność wiąże się z dotrzymywaniem przymierza. I wszystkie przykazania Boga Izraela są wierne. Psalm 119 werset 86 tak mówi:

Wszystkie twoje przykazania są wierne…

Psalm 119:138

Sprawiedliwe są wszystkie pouczenia Twoje i pełne prawdziwej wierności.

Bóg Izraela zaręcza się ze swoją oblubienicą w wierności. U Ozeasza rozdział 2 werset 20 jest napisane:

Zaręczę cię sobie w wierności i poznasz Jahwe.

Wielka jest wierność Boga Izraela. Widzimy to w Trenach rozdział 3 wersety 22 i 23, gdzie tak napisano:

To wielkie miłosierdzie Jahwe, że nie zginęliśmy, gdyż nie ustaje jego litość. Każdego poranka się odnawia, wielka jest twoja wierność.

Bóg Izraela jest pełen współczucia. W Psalmie 86 werset 15 jest napisane:

Ale ty, Panie, jesteś Bogiem łaskawym i litościwym, nieskorym do gniewu, pełnym miłosierdzia i prawdy.

To dzięki współczuciu Bóg Izraela pamięta o przymierzu. W 5 Mojżeszowej 30:3 tak jest napisane:

Wtedy Jahwe, twój Bóg, wyprowadzi cię z twego więzienia i zlituje się (współczucie) nad tobą, i przywróci, i zgromadzi cię ze wszystkich narodów, wśród których Jahwe, twój Bóg, cię rozproszył.

Słowo przyjaciel oznacza bliski związek w przymierzu. Jana 15:15 tak pisze:

Już więcej nie będę nazywał was sługami, bo sługa nie wie, co robi jego pan. Lecz nazwałem was przyjaciółmi, bo oznajmiłem wam wszystko, co słyszałem od mego Ojca.

Abraham był przyjacielem Boga. U Jakuba 2:23 tak mamy napisane:

I tak wypełniło się Pismo, które mówi: Uwierzył Abraham Bogu i poczytano mu to za sprawiedliwość, i został nazwany przyjacielem Boga.

Mojżesz był uważany za przyjaciela Boga. W Exodus, rozdział 33, werset 11 jest napisane:

I Jahwe rozmawiał z Mojżeszem twarzą w twarz, jak człowiek rozmawia ze swoim przyjacielem.

Przyjaciel z przymierza będzie gotowy oddać swoje życie. Jana 15:13-14 tak jest napisane:

Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś oddaje swoje życie za swoich przyjaciół. Wy jesteście moimi przyjaciółmi, jeśli robicie to, co wam przykazuję. (Jesteście moimi przyjaciółmi, jeśli przestrzegacie mojej Tory).

Wierność oznacza lojalność wobec przymierza. Psalm 78:37 tak mówi:

A ich serce nie było przed nim szczere i nie byli wierni jego przymierzu.

W Psalmie 89 werset 28 także widzimy wierność (lojalność) wobec przymierza, gdzie tak jest napisane:

Na wieki zachowam dla niego swoje miłosierdzie, a moje przymierze z nim będzie trwałe.

Moje przymierze z nim będzie trwałe lub wierne albo okażę mu lojalność.

Zaufanie oznacza wiarę w przymierze. Psalm 18:2 tak mówi:

Jahwe moją skałą, moją twierdzą i wybawicielem. Mój Bóg moją opoką, której będę ufał, moją tarczą i rogiem mego zbawienia, moją warownią.

Pamiętanie oznacza działanie w sprawie przymierza. W Księdze Wyjścia, rozdział 2, werset 24 tak jest napisane:

Bóg usłyszał ich jęk i wspomniał Bóg na swoje przymierze z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem.

To, że pamiętać/wspomnieć oznacza działać na rzecz przymierza, możemy zobaczyć w Księdze Kapłańskiej, rozdział 26, werset 42, gdzie tak jest tam napisane:

Wtedy wspomnę na moje przymierze z Jakubem i na moje przymierze z Izaakiem, wspomnę też na moje przymierze z Abrahamem, wspomnę i na tę ziemię.

Kolejny przykład znaczenia pamiętania jako działania na rzecz przymierza pochodzi z Łukasza rozdział 1 werset 68 i werset 72, i tak tam napisano:

Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud; aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze.

Przysięga lub przyrzeczenie to obietnica dotrzymania przymierza. W Księdze Liczb rozdział 30 werset 2 jest napisane:

Jeśli mężczyzna złoży ślub Jahwe lub przysięgę i zwiąże swoją duszę zobowiązaniem, to nie złamie swego słowa; wypełni wszystko według tego, co wyszło z jego ust.

Kolejny przykład tego, jak przysięga lub przyrzeczenie jest obietnicą dotrzymania przymierza, znajduje się w Księdze Powtórzonego Prawa 1:8, i tak tam jest napisane:

Oto położyłem przed wami tę ziemię. Wejdźcie do niej i weźcie w posiadanie tę ziemię, którą Jahwe przysiągł dać waszym ojcom: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi oraz ich potomstwu po nich.

Kolejny przykład tego, jak przysięga lub przyrzeczenie jest obietnicą dotrzymania przymierza jest w Hebrajczyków rozdział 6 werset 13 i werset 17, gdzie napisano:

Gdy bowiem Bóg dał obietnicę Abrahamowi, a nie miał nikogo większego, na kogo mógłby przysiąc, przysiągł na siebie samego; dlatego też Bóg, chcąc dobitniej okazać dziedzicom obietnicy niezmienność swojego postanowienia, poręczył ją przysięgą.

Testament to wiążące przymierze lub wola danej osoby. Mateusz 26:28.

To bowiem jest moja krew nowego testamentu, która wylewa się za wielu na przebaczenie grzechów.

To, że testament jest wiążącym dla kogoś przymierzem lub wolą tej osoby możemy zobaczyć z Listu do Hebrajczyków, rozdział 9, werset 16, gdzie tak jest napisane:

Gdzie bowiem jest testament, tam musi nastąpić śmierć tego, który go sporządził.

Słowo „połączony (z kimś)” oznacza być w przymierzu z drugą stroną. Mateusz 19:6.

A tak już nie są dwoje, ale jedno ciało. Co więc Bóg złączył, człowiek niech nie rozłącza.

W 1 Koryntian rozdział 6 werset 17 jest napisane:

Kto zaś się łączy z Panem, jest z nim jednym duchem.

„Razem z” oznacza partnerstwo w przymierzu. W 1 Koryntian, rozdział 3, werset 9 napisane jest:

Jesteśmy bowiem współpracownikami Bożymi (razem z Bogiem); wy jesteście Bożą rolą i Bożą budowlą.

Słowo „w” wskazuje na partnerstwo przymierza. W Rzymian 3 werset 24 jest napisane:

A zostają usprawiedliwieni darmo, z jego łaski, przez odkupienie, które jest w Jaszua, Mesjaszu.

2 Koryntian rozdział 5 werset 17

Tak więc jeśli ktoś jest w Mesjaszu, nowym jest stworzeniem; to, co stare, przeminęło, oto wszystko stało się nowe.

Obietnica to przysięga, że dotrzyma się przymierza. W Księdze Powtórzonego Prawa rozdział 19 werset 8 jest napisane:

A gdy Jahwe, twój Bóg, rozszerzy twoje granice, jak poprzysiągł twoim ojcom, i da ci całą ziemię, którą obiecał dać twoim ojcom.

Psalm 105:42

Pamiętał bowiem o swoim świętym słowie i o Abrahamie, swym słudze.

Błogosławieństwa związane są z wiernością przymierzu. Księga Powtórzonego Prawa rozdział 28 werset 2, tak jest tam napisane:

I spłyną na ciebie te wszystkie błogosławieństwa, i dosięgną cię, jeśli będziesz słuchał głosu Jahwe, swego Boga.

Przekleństwa związane są z zerwaniem przymierza. Księga Powtórzonego Prawa, rozdział 28, werset 45, tak jest napisane:

I spadną na ciebie wszystkie te przekleństwa, i będą cię ścigały, i dosięgną cię, aż cię zniszczą, ponieważ nie słuchałeś głosu Jahwe, swego Boga, by przestrzegać jego przykazań i ustaw, które ci nakazał.

Dziedziczyć lub współspadkobierca wskazuje na związek przymierza. W Rzymian rozdział 8 werset 17 jest napisane:

A jeśli dziećmi, to i dziedzicami, dziedzicami Boga, a współdziedzicami Mesjasza, jeśli tylko z nim cierpimy, abyśmy też z nim byli uwielbieni.

Dziedziczyć lub współspadkobierca wskazuje na związek przymierza. Możemy to zobaczyć w Hebrajczyków, rozdział 11, werset 8, gdzie tak jest napisane:

Przez wiarę Abraham, gdy został wezwany, aby pójść na miejsce, które miał wziąć w dziedzictwo, usłuchał i wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie.

Objawienie 21:7

Kto zwycięży, odziedziczy wszystko i będę dla niego Bogiem, a on będzie dla mnie synem.

Stół lub ołtarz jest miejscem społeczności przymierza. W Genesis 13:4 jest napisane:

Do miejsca, gdzie poprzednio zbudował ołtarz. Tam wezwał Abram imienia Jahwe.

Zatem Abram chciał mieć społeczność przymierza z Jahwe i zamierzał to zrobić, budując ołtarz Bogu Izraela. U Malachiasza, rozdział 1, werset 7, jest napisane:

Przynosicie na mój ołtarz pokarm nieczysty i mówicie: Czym cię zanieczyściliśmy? Tym, że mówicie: Stołem Jahwe można wzgardzić.

Tak więc ołtarz jest stołem Pana. To, że stół lub ołtarz jest miejscem społeczności przymierza, możemy zobaczyć w Exodusie 40 wersetach 22 i 23, gdyż tak tam jest napisane:

Postawił też stół w Namiocie Zgromadzenia… i poukładał na nim chleby przed Jahwe, jak Jahwe rozkazał Mojżeszowi.

Aby pokazać, Pan chce z nami relacji przymierza, czyni to, kładąc chleb na stole.

Spożywanie chleba razem z winem wskazuje na wspólnotę przymierza. Księga Rodzaju, rozdział 14, wersety 18 i 19, tak w nich jest napisane:

A Melchisedek, król Salemu (pierwotna nazwa Jerozolimy), wyniósł chleb i wino. Był on kapłanem Boga Najwyższego. I błogosławił mu, mówiąc: Niech będzie błogosławiony Abram przez Boga Najwyższego, właściciela nieba i ziemi.

To, że spożywanie chleba i wina wskazuje na wspólnotę przymierze, widzimy z pierwszego listu do Koryntian rozdział 10 wersety 16 i 17, gdzie tak jest napisane:

Kielich błogosławieństwa, który błogosławimy, czy nie jest wspólnotą krwi Mesjasza? Chleb, który łamiemy, czy nie jest wspólnotą ciała Mesjasza? My bowiem, choć liczni, jesteśmy jednym chlebem i jednym ciałem, bo wszyscy jesteśmy uczestnikami jednego chleba.

Sól reprezentuje także społeczność przymierza. Księga Kapłańska, rozdział 2 werset 13 tak mówi:

i nie pozbawisz soli przymierza twego Boga swej ofiary pokarmowej. Przy każdej twojej ofierze złożysz sól.

W 2 Kronik 13 werset 5 jest napisane:

Czy nie powinniście wiedzieć, że Jahwe, Bóg Izraela, dał Dawidowi panowanie nad Izraelem na wieki – jemu i jego synom – przymierzem soli?

Życie wieczne to Boża obietnica w relacji przymierza. U Jana 17 werset 3 jest napisane:

A to jest życie wieczne, aby poznali ciebie, jedynego prawdziwego Boga i tego, którego posłałeś, Jaszua, Mesjasza.

Tytus, rozdział 1, werset 2 tak jest napisane:

W nadziei życia wiecznego, które obiecał przed założeniem świata ten, który nie kłamie, Bóg.

Umowa potwierdzona krwią jest przymierzem. W Księdze Wyjścia, rozdział 24, werset 8 jest napisane:

Mojżesz wziął też krew i pokropił lud, mówiąc: Oto krew przymierza, które Jahwe zawarł z wami, według wszystkich tych słów.

Hebrajczyków 13:20

A Bóg pokoju, który przez krew wiecznego przymierza wyprowadził spośród umarłych wielkiego pasterza owiec, naszego Pana, Jaszua.

Krew na odrzwiach jest znakiem przymierza. Exodus rozdział 12, wers 7 i werset 13 tak mówią:

Potem wezmą z jego krwi i pokropią oba węgary i nadproże domu, w którym będą go spożywać. A ta krew będzie dla was znakiem na domach, w których będziecie. Gdy bowiem ujrzę krew, ominę was…

Krwią mazano rogi ołtarza. W Księdze Kapłańskiej rozdział 4 werset 30 tak jest napisane:

Kapłan zaś weźmie na palec nieco jej krwi i pomaże rogi ołtarza całopalenia, a resztę krwi wyleje u podstawy ołtarza.

Krew dokonuje przebłagania za duszę. W Księdze Kapłańskiej rozdział 17 werset 11 tak jest napisane:

Życie wszelkiego ciała bowiem jest we krwi. Ja dałem ją wam na ołtarz dla dokonywania przebłagania za wasze dusze, gdyż to krew dokonuje przebłagania za duszę.

Twoje życie dane innemu jako znak zaangażowania w związek lub w przymierze. U Jana, rozdział 15, werset 13 tak jest napisane:

Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś oddaje swoje życie za swoich przyjaciół.

A także w 1 Jana rozdział 3 werset 16:

Po tym poznaliśmy miłość Boga, że on oddał za nas swoje życie. My również powinniśmy oddawać życie za braci.

A więc Bracia są częścią ciała Mesjasza i wszyscy jesteśmy w Mesjaszu oraz w związku przymierza. On oddał za nas swoje życie, więc i my powinniśmy to robić dla innych naszych braci w przymierzu.

Syn Boży jest tym, który wykazuje wierność wobec przymierza. W Rzymian rozdział 8 werset 14 jest napisane:

Wszyscy bowiem ci, którzy są prowadzeni przez Ducha Bożego, są synami Bożymi.

Innymi słowy, okazujemy posłuszeństwo dla Jaszua i że go kochamy poprzez przestrzeganie jego przykazań lub przestrzeganie jego Tory. I jedyny sposób, w jaki możemy być wierni w przestrzeganiu Jego przykazań, to być prowadzonymi przez Jego Ducha Świętego. W taki to sposób okazujemy Mu naszą wierność i dzięki temu nazywani jesteśmy synami Bożymi. W Galacjan, rozdział 4, werset 7 napisano:

Tak więc już nie jesteś sługą, ale synem, a jeśli synem, to i dziedzicem Bożym przez Mesjasza.

I gdy w ten sposób okazujemy naszą wierność w relacji przymierza, przez bycie wiernym synem, naszą nagrodą będzie odziedziczenie rzeczy, które są nasze, dzięki obietnicom przymierza. W Objawieniu rozdział 21 werset 7 mamy powiedziane:

Kto zwycięży, odziedziczy wszystko i będę dla niego Bogiem, a on będzie dla mnie synem.

Podsumujmy, co mamy omówione w drugiej części tego nauczania na temat krwi przymierza:

1. Jaszua i Jego Ojciec są w relacji przymierza ze sobą

2. Jaszua został zabity przed założeniem świata i Bóg Ojciec był ‘w Jaszua’, jednając świat ze Sobą

3. Wierząc w Jaszuę jako Mesjasza, jesteśmy w relacji przymierza z Nim oraz z Ojcem

4. ‘Syn Boży’ oznacza, że jesteś wierny i posłuszny twojemu powołaniu, i w nagrodę stajesz się dziedzicem w tej relacji

5. Jaszua jest spadkobiercą Królestwa jego Ojca i ci, którzy są wierni Jaszua, odziedziczą wraz z Nim królestwo

6 Hebrajskie słowo oznaczające przymierze jest połączone z hebrajskim słowem oznaczającym jedzenie. W rezultacie wspólne spożywanie z kimś posiłku jest sposobem na wyrażenie relacji przymierza z tym kimś

7. Definicja przymierza krwi jest następująca – jest to wiążące, nierozerwalne zobowiązanie pomiędzy dwiema stronami, oparte na bezwarunkowej miłości, zapieczętowane krwią, na które składa się święta przysięga, która tworzy wieczny związek, w którym każda ze stron jest związana określonymi, uzgodnionymi między nimi warunkami, zawierającymi obietnice, błogosławieństwa i przekleństwa; które trwa aż do śmierci.

Przyjrzeliśmy się też częściom składowym przymierza krwi. I jeszcze raz, są one następujące:

1. Wybrany jest przedstawiciel Przymierza.

2. Mamy wymianę szat: symbolicznie mogą to być suknie, pasy, broń, imiona oraz synowie.

3. Podane są warunki Przymierza: i składają się na nie błogosławieństwa, obietnice i przekleństwa.

4. Następuje „nacinanie” Przymierza. A tym nacinaniem przymierza jest ofiara przymierza.

5. Gdy mamy już nacięcie Przymierza, następuje coś takiego jak ‘przejście przymierza’, lub co inaczej nazywa się „przejściem krwi”.

6. Mamy następnie pieczęć Przymierza. Polegało to na podniesieniu prawej ręki i wymieszaniu krwi. Lub mogła to być blizna, lub jakiś inny symbol.

7. Następuje wypowiedzenie przysięgi Przymierza.

8. Mamy też posiłek Przymierza.

9. Mamy uznane miejsce pamiątki lub jakiś znak, pokazujący, gdzie zostało zawarte Przymierze.

10. Gdy przymierze zostaje zawarte i uzgodnione po obu stronach, mamy teraz przyszły test wierności warunkom Przymierza.

I na koniec podaliśmy wam też przykłady słów lub wyrażeń związanych z przymierzem. A tymi słowami lub wyrażeniami związanymi z przymierzem, jakie wam daliśmy, są:

1. miłość

2. dobroć

3. łaska

4. miłosierdzie

5. wierność

6. przyjaciel

7. lojalność

8. zaufanie

9. pamięć

10. przysięga lub przyrzeczenie

11. testament

12. słowa „w”, „złączone” lub „razem z”

13. słowa „obietnica”, „błogosławieństwo” i „przekleństwo”

14. dziedzictwo lub współdziedzictwo

15. ołtarz lub stół

16. takie przedmioty jak „wino”, „chleb” lub „sól”

17. życie wieczne

18. krew

19. oddawanie swojego życia

20. syn Boży – i określenie to reprezentuje wierność Przymierzu.

tłumaczenie – Bogusław Kluz

1 Z hebrajskiego wynika, że może to być drzewo tamaryszkowe.

Pobierz to nauczanie w pliku pdf – Przymierze_krwi_2.pdf

Sprzeczność w greckim tekście Mateusza?

Sprzeczność w greckim tekście Mateusza?

Po rozmowie ze swoim, trzymającym się Tory, chrześcijańskim przyjacielem, nie zastanawiałem się więcej nad karaimskim aspektem przesłania Jaszuy. Przecież przeczytałem Nowy Testament i wiedziałem, że są inne aspekty przesłania Jaszuy, które wydawały się zdecydowanie nie-karaimskie (opisane w innym rozdziale). Wtedy zwrócono się do mnie z pytaniem o Mateusza 23:1-3. Problem z tekstem był dość wyraźny. W Mateuszu 15 Jaszua wydaje się mówić swoim uczniom, aby trzymali się z dala od przykazań faryzeuszy stworzonych przez człowieka, podczas gdy w Mateuszu 23:1-3 mówił im, aby byli posłuszni temu, czego nauczają faryzeusze, ponieważ siedzą na fotelu Mojżesza i mają jego autorytet.

Moją pierwszą reakcją, jako karaima, było to, że nie przejmowałem się zbytnio tym, co wydawało się być sprzecznością między Mateuszem 15 a Mateuszem 23. Zdecydowałem jednak, że podejdę do tego, jak do problemu tekstowego, w taki sam sposób, w jaki mógłbym spróbować rozwikłać trudności tekstowe w Zwojach znad Morza Martwego lub innych starożytnych pismach.

Jedno z pierwszych „rozwiązań”, na jakie natknąłem się, pochodziło od tak zwanego krytyka biblijnego, jednego z tych intelektualnych profesorów siedzących na katedrach, całkowicie oderwanych od rzeczywistości. Pogląd z takiej katedry był taki, że Mateusz 15 został napisany przez antyfaryzeuszowego ucznia Jaszuy, podczas gdy Mateusz 23 został napisany przez ucznia profaryzeuszowego. Każdy z tych uczniów po prostu usłyszał w słowach Jaszuy to, co chciał usłyszeć w oparciu o swoje własne z góry przyjęte poglądy1. Nie wykluczyłem tego wyjaśnienia, ale nie zrobiło też ono na mnie wrażenia. Wydawało się to być zbyt dużą spekulacją, że był taki rozłam wśród wczesnych wyznawców Jaszua. Czy naprawdę istniały frakcje pro-faryzejskie i anty-faryzejskie we „wczesnym Kościele”? Być może, ale nie spotkałem się jeszcze z ani jedną wzmianką historyczną o tym2. A z pewnością pozostawiłoby to inne ślady w zapisach historycznych i tekstowych.

Większość uczonych chrześcijańskich twierdziła po prostu, że Jaszua nie mógł mieć na myśli, aby jego uczniowie byli posłuszni faryzeuszom, ale nie byli w stanie przedstawić żadnego wiarygodnego wyjaśnienia faktu, że Księga Mateusza przypisuje mu te słowa3. Przez jakiś czas nie miałem rozwiązania dla tego problemu i nawet nie byłem pewien, jak dalej postępować. Spróbowałem sprawdzić Mateusza 23:2-3 w „oryginalnej” grece. Jako karaim, moje podejście do Tanachu polegało zawsze na czytaniu go w oryginalnym języku hebrajskim, gdyż każde tłumaczenie zawiera wepchniętą tam interpretację. Tak naprawdę takie jest moje podejście do każdego starożytnego dokumentu. Jeśli chcę wiedzieć, co mówi Talmud, czytam go po aramejsku, a jeśli chcę wiedzieć, co mówią Zwoje znad Morza Martwego, czytam je po hebrajsku. Sprawdziłem więc greckiego Mateusza 23:2-3 i stwierdziłem, że standardowe tłumaczenia wiernie oddają to, co zostało napisane w języku greckim.

Grecki czy Hebrajski

Po stwierdzeniu, że Mateusz 23:2-3 w greckim mówi to samo, co w naszym języku, nie wiedziałem, co dalej robić. Moim faktycznym kierunkiem studiów były tak naprawdę Tanach, Zwoje znad Morza Martwego i starożytny judaizm. Chociaż studiowałem grekę na uniwersytecie, to badanie Nowego Testamentu nie było moją specjalnością. Poprosiłem więc kilku moich kolegów z uniwersytetu, czy mogliby dać mi wskazówkę, gdzie mam iść dalej. Jeden z moich kolegów powiedział mi, że niektórzy uczeni są zdania, że części pierwszych trzech Ewangelii Nowego Testamentu zostały pierwotnie napisane po hebrajsku. Zapytałem, dlaczego tak myślą. Odpowiedział: „Ponieważ są one pełne hebraizmów”.

Ze swoich studiów nad Septuagintą, starożytnym greckim tłumaczeniem Tanachu, wiedziałem wszystko o hebraizmach. Światowej sławy znawcy klasycznej greki uważają Septuagintę za niezrozumiałą, podczas gdy każdy izraelski student potrafi ją czytać zaledwie po kilku latach nauki greckiego. Powodem jest to, że Septuaginta została przetłumaczona przez bardzo złych tłumaczy. Zamiast przekładać Tanach na właściwą grekę, przetłumaczyli oni słowa mechanicznie, nie oddając licznych hebrajskich wzorców myślowych. Dla kogoś, kto zna Tanach w języku hebrajskim, ta grecka wersja jest stosunkowo łatwa do odczytania. Ale dla specjalisty od klasycznej greki, który spodziewa się znaleźć elegancką grecką składnię, brzmi to jak bełkot. I w starożytności nie było lepiej. Jak mówi jeden z moich profesorów: „Na ulicach Aten nie rozumieli Septuaginty”. Dla starożytnego greckiego czytelnika to tłumaczenie było niezrozumiałe. Na przykład Tanach często zaczyna opisywać coś hebrajskim słowem wajechi „i stało się”. Oczywiście po hebrajsku „i stało się” oznacza „stało się, wydarzyło się”. Jednak grecki czytelnik widzi tam kai egeneto i mówi: I to było? A co było?! Po grecku to bełkot! Bardzo często tłumacze nawet nie wiedzieli, co czytają i przekładając słowo w słowo, tworzyli bezsensowne zdania4. Przypomina to coś takiego, co przydarzyło się mojemu przyjacielowi z Uniwersytetu Hebrajskiego. Napisał on artykuł po angielsku, a następnie wynajął kogoś do przetłumaczenia go na hebrajski. W pewnym miejscu artykułu mój przyjaciel odnosił się do jakiegoś wykresu słowami: „Patrz Tabela 1”. Izraelski tłumacz, posiadający jedynie podstawową praktyczną znajomość języka angielskiego, przetłumaczył to jako re’e szulchan ‘echad „popatrz na jeden stół, przy którym jesz”. Oczywiście hebrajskie słowo szulchan oznacza stół, na którym jesz, a nie tabelę w dokumencie, co po hebrajsku jest zupełnie innym słowem (tavla)! Kiedy mój przyjaciel przeczytał to tłumaczenie, nie wiedział, czy się śmiać, czy płakać. To jest typ tłumaczenia, który często można znaleźć w Septuagincie, nadmiernie zliteralizowanym tłumaczeniu przez kogoś, kto do końca nie jest pewien, co tłumaczy. Aby skomplikować sprawę, wielu greckich kopistów, którzy w ogóle nie znali hebrajskiego, próbowało „ulepszać” to, co już było ewidentnie marną greką. W rezultacie powstało tłumaczenie, które czasami naśladuje hebrajski słowo w słowo, innym zaś razem znacznie się od niego różni.

Po szybkim przejrzeniu pierwszych trzech ewangelii w języku greckim zauważyłem, że zawierały one pewne hebraizmy. Z pewnością nie w takim samym stopniu jak Septuaginta, mimo to one jednak tam były. Blass i Debrunner, standardowa gramatyka greki Nowego Testamentu, wyjaśnia sytuację:

Wiele wyrażeń, jakich greka by nie użyła, musiało wkraść się do wiernie spisanego tłumaczenia oryginału semickiego5.

Blass i Debrunner mówią dalej, że te semickie wyrażenia to „arameizmy”. Po nieco dokładniejszych badaniach odkryłem, że wśród uczonych Nowego Testamentu od dawna trwa debata na temat tego, czy niektóre części Nowego Testamentu (zwłaszcza Mateusza, Marka, Łukasza, Dziejów Apostolskich i Objawienia) zostały pierwotnie napisane w języku aramejskim albo hebrajskim6. Zwolennicy aramejskiego oryginału stanowili zdecydowanie większość, ale gdy stopniowo przedzierałem się przez grekę pierwszych trzech Ewangelii, napotykałem na takie rzeczy jak „i stało się7”, które mogły być tylko hebraizmami, a nie arameizmami . W języku aramejskim to zdanie jest takim samym bełkotem jak w języku greckim.

Po kilku wyczerpujących tygodniach zanurzania się w grece Nowego Testamentu nie byłem bliżej odpowiedzi niż na początku. A co by było, gdyby Księga Mateusza była napisana po hebrajsku lub miała hebrajskie źródła?! Choć było to fascynujące, w jaki sposób mogłoby mi to pomóc zrozumieć Mateusza 23:2-3? Wróciłem do swojego kolegi na uniwersytecie, a on wyznał mi, że pominął najważniejszą część. Mój kolega wyjaśnił mi, że niektórzy uczeni nie tylko wierzą, że Mateusz był pierwotnie napisany po hebrajsku, ale że hebrajska wersja Mateusza przetrwała do dziś.

tłumaczył – Bogusław Kluz

Rozważanie to oparte jest o książkę pt. „Hebrajski Jaszua kontra grecki Jezus”, napisaną przez Nehemia Gordona.

1Na przykład Fenton p. 366: „Trudno uwierzyć, że Jezus naprawdę przykazał posłuszeństwo nauce uczonych w Piśmie i faryzeuszy; wydaje się, że było to postawą Mateusza lub jednego z jego źródeł.” Porównaj także z Davies i Allison s. 269.

2Jedynym z możliwych wyjątków są Dz. Ap. 15:5. Ten fragment może odnosić się do chęci frakcji faryzejskiej wśród wyznawców Jaszuy, aby narzucić wszystkim „wierzącym” prawa i tradycje faryzejskie. Sprzeciwił się temu Jakub (Ja’akow), który zamiast tego na początek zaleca cztery podstawowe prawa dla nowych wierzących i wyjaśnia, że pozostałe przykazania mogą poznać, słuchając po prostu Tory Mojżesza, czytanej w synagodze w każdy szabat (Dz. Ap. 15:20-21). Oczywiście każdy, kto uczy się przykazań, słuchając czytanej Tory, nie podlegałby wymyślonym przez człowieka prawom faryzeuszy, których nie ma w spisanej Torze.

3Na przykład patrz: Davies i Allison s. 270.

4Na przykład spójrz do Septuaginty (LXX) na 1 Samuela 3:10 (porównaj z LXX Liczb 24:1). Kilka interesujących przykładów z greckiego Mateusza omawia Grintz, s. 36-39. Jak to ujął jeden z gramatyków greki Nowego Testamentu, „Głównie semityzmy… są nie tylko złą greką, ale mogą powodować trudności w tłumaczeniu…” (Whittaker, str. 150).

5Blass and Debrunner §4 p. 3. Jedna z gramatyk Greki Nowego Testamentu wymienia przynajmniej 23 oddzielne kategorie semityzmów (Zerwick, str. 163-164).

6Na przykład Lamsa twierdzi, że cały Nowy Testament został napisany po aramejsku, podczas gdy Grintz twierdzi, że Mateusz został napisany po hebrajsku. Zobacz Howard 1986a, str. 223, celem ujrzenia obu poglądów.

7Na przykład kai egeneto „i stało” pojawia się w Mateuszu 7:28; Marku 1:9; Łukaszu 1:23; itp.

Pobierz to nauczanie w pliku pdf – Sprzeczność_w_greckim_Mateuszu?.pdf

Przymierze Krwi – cz.1

Przymierze Krwi – cz. 1

Szalom. Jestem Eddie Chumney z Hebraic Heritage Ministries. Witam w programie Hebraic Heritage Ministries Yeshiva Discipleship Program. W tym nauczaniu, jakim będziemy się z tobą dzielić, przedmiotem będzie Przymierze Krwi.

I pierwszą rzeczą, jaką zrobimy, to będzie nauka polegająca na podzieleniu się z wami bardzo ważną zasadą. A jest nią to, że Bóg Ojciec jest w związku przymierza z Jaszuą.

Zobaczmy więc, jak ona wygląda.

Na początek, spójrzmy do Jana 10:38

abyście poznali i uwierzyli, że Ojciec jest we mnie, a ja w nim.

Jaszua później pokazuje, jakie jest to przymierze z Ojcem.

Jan 14:10-11

Nie wierzysz, że ja jestem w Ojcu, a Ojciec we mnie? Słów, które ja do was mówię, nie mówię od samego siebie, lecz Ojciec, który mieszka we mnie, on dokonuje dzieł. Wierzcie mi, że ja jestem w Ojcu, a Ojciec we mnie. Przynajmniej z powodu samych dzieł wierzcie mi.

To zdanie ukazuje nam związek między nimi. W tym przypadku Ojca w Jaszua. Jest to związek przymierza. I tak ostatecznie rzecz biorąc, mamy, że Bóg Ojciec jest w związku przymierza z Jaszuą. Gdy przyjmujemy Jaszuę jako Mesjasza, zawieramy przymierze z Jaszuą i w ten sposób jesteśmy też w przymierzu z Ojcem. Widzimy to w modlitwie Jaszuy.

Jan 21:17

Aby wszyscy byli jedno, jak ty, Ojcze, we mnie, a ja w tobie, aby i oni byli w nas jedno.

Biorąc pod uwagę to, że Ojciec jest w przymierzu z Jaszuą, nie tylko mają relację przymierza ze sobą, ale głosząc, że Jaszua jest jedno z Ojcem, to mówi również, że jest Bogiem. Możemy to zobaczyć u Jana 5:18, gdy Jaszua prowadzi rozmowę z Żydami. Oni wyraźnie zrozumieli, że Jaszua komunikował im, że jest Bogiem. Czyli w Janie 5:18 tak mamy napisane:

Dlatego Żydzi tym bardziej usiłowali go zabić, bo nie tylko łamał szabat, ale mówił, że Bóg jest jego Ojcem, czyniąc się równym Bogu.

A potem w Janie 10:30 zostało powiedziane:

Ja i Ojciec jedno jesteśmy.

Zatem w tym związku przymierza, jaki Ojciec ma z Jaszuą, Ojciec jest źródłem wszystkich rzeczy. A ze względu na związek przymierza, jaki Jaszua ma z Ojcem, realizuje on wolę Ojca. I w tej relacji przymierza, jaką ma Jaszua z Ojcem, Ojciec postanowił albo wyznaczył Jaszuę na króla Jego Królestwa i na to, by był dziedzicem Jego Królestwa. Ale aby Jaszua mógł odziedziczyć królestwo swego Ojca, musi zostać on wypróbowany przez Ojca i okazać się wiernym nad Jego Królestwem. Jaszua tak powiedział w Janie 3:35.

Ojciec miłuje Syna i wszystko dał w jego ręce.

Tak więc Jaszua w tej relacji przymierza zostaje uczyniony zarządcą nad królestwem Ojca. I czyniąc to, Ojciec wyznaczył lub uczynił Jaszuę dziedzicem Swego Królestwa. Widzimy to w Liście do Hebrajczyków 1:2, gdzie tak jest napisane:

W tych ostatecznych dniach przemówił do nas przez swego Syna, którego ustanowił dziedzicem wszystkiego, przez którego też stworzył światy.

Tak więc Jaszua jest tutaj określony jako Syn swego Ojca. Tak więc w naszych ludzkich kategoriach jego tytuł jako syna komunikuje nam związek między nimi, że Ojciec jest wyżej w autorytecie niż syn. A mimo to syn jest jedno ze swoim Ojcem. I Ojciec jest Jahwe, i Syn jest Jahwe. Zatem tytuł lub określenie Syn nie tylko wskazuje na związek między nimi, ale jest coś, co Ojciec mówi do swojego Syna, gdy Ojciec jest zadowolony z rzeczy i zachowań jego Syna. Sam tytuł, odnoszący się do Syna, ukazuje, że jest on wierny swemu Ojcu. A skoro jest wiernym Synem, Ojciec uczynił go dziedzicem swego królestwa.

Teraz zobaczymy, że określenie Syn odnosi się do bycia dziedzicem swojego Ojca. W

Mateuszu 21:38 napisane jest:

Lecz rolnicy, gdy zobaczyli syna, mówili między sobą: To jest dziedzic.

A Paweł tak pisze do Galacjan 4:7

A jeśli synem, to i dziedzicem Bożym.

Czyli Jaszua jest w związku przymierza z Ojcem. I w tej relacji z Ojcem, Jaszua ma tytuł bycia jego Synem. I w trakcie, gdy Jaszua jest Synem swego Ojca, w znaczeniu, że jest wierny w wykonywaniu woli swojego Ojca – bo takie jest znaczenie terminu syn – to reprezentuje to przymierze wierności. Jaszua, jako Syn Boży, jest także Bogiem. Możemy to zobaczyć w Hebrajczyków 1, werset 5 i werset 8, gdzie tak jest napisane:

I znowu: Ja będę mu Ojcem, a on będzie mi Synem… Lecz do Syna mówi: Twój tron, o Boże, na wieki wieków.

Zatem Jaszua nie tylko jest w relacji przymierza z Ojcem oraz w tej relacji ma tytuł Syna, co oznacza, że jest wierny w wykonaniu woli Ojca; nie tylko jest jedno ze swoim Ojcem, co oznacza, że jest także Bogiem, ale Jaszua jest także Namaszczonym przez Ojca albo że jest Mesjaszem. U Jana 6:69 jest napisane:

A my uwierzyliśmy i poznaliśmy, że ty jesteś Mesjaszem, Synem Boga żywego.

W Janie 20:31 jest napisane:

Lecz te są napisane, abyście wierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym.

Kiedy wierzymy, że Jaszua jest Mesjaszem, kiedy czynimy skruchę za nasze grzechy i przyjmujemy przelaną krew Jaszua na drzewie, na przebaczenie naszych grzechów; kiedy czynimy go Zbawicielem i Panem naszego życia, to wchodzimy w związek przymierza z Jaszuą. A ponieważ Jaszua jest w związku przymierza ze swoim Ojcem, my, w Jaszua jesteśmy teraz ich partnerami w związku przymierza. W rezultacie stajemy się jedno z Ojcem i Jaszuą w Przymierzu.

W Galacjan 3:26 tak napisano:

Wszyscy bowiem jesteście synami Bożymi przez wiarę w Mesjasza, Jaszua.

A w 1 Jana 4:15 napisane jest:

Każdy, kto wyzna, że Jaszua jest Synem Bożym, w tym mieszka Bóg, a on w Bogu.

Czyli Bóg Ojciec mieszka we mnie, a ja jestem w Ojcu, gdy wyznajemy, że Jaszua jest Mesjaszem oraz Synem Bożym. Widzimy to również w 14 rozdziale Jana werset 20, gdzie tak jak jest napisane:

W tym dniu poznacie, że ja jestem w moim Ojcu, a wy we mnie i ja w was.

Czyli w 1 Janie 4:15 możemy zobaczyć, że Ojciec mieszka w nas, a my mieszkamy w Ojcu, poprzez wiarę w Jaszua. Zaś Jan 14:20 mówi, że Jaszua mieszka w nas a my mieszkamy w Jaszua. Tak więc z tych rzeczy widzimy jasno, że mamy relację przymierza z Ojcem i Synem. Ale my jesteśmy tylko częścią tego związku przymierza, dzięki Synowi. W Janie 17:21 jest napisane:

Aby wszyscy byli jedno, jak ty, Ojcze, we mnie, a ja w tobie, aby i oni byli w nas jedno.

Ponieważ Ojciec jest w przymierzu z Jaszuą, zatem honorowanie Syna to honorowanie Ojca. W Janie rozdział 5 werset 23 Jaszua powiedział:

Kto nie czci Syna, nie czci i Ojca, który go posłał.

Zaś w Janie rozdział 12 werset 26 jest napisane:

Jeśli ktoś mi służy, niech idzie za mną, a gdzie ja jestem, tam będzie i mój sługa. A jeśli ktoś będzie mi służył, uczci go mój Ojciec.

Zatem Ojciec czci nas poprzez Jaszuę i my czcimy Ojca poprzez Jaszuę.

Teraz zobaczymy, że w planie Ojca, w stworzeniu swojego królestwa, wszechświata oraz tego świata, Jaszua jest wyznaczony przez jego Ojca i postrzegany przez swego Ojca jako zabitego na rzecz swojego królestwa od założenia świata. Widzimy to w Objawieniu rozdział 13 werset 8, gdzie jest tak napisane w odniesieniu do Jaszuy, że jest on barankiem, zabitym od założenia świata.

Wszyscy mieszkańcy ziemi oddadzą jej pokłon, ci, których imiona nie są zapisane w księdze życia Baranka zabitego od założenia świata.

Czyli dlatego, że Ojciec jest w relacji przymierza z Jaszuą, jednym z wymogów tego związku przymierza jest oddanie życia na rzecz kogoś innego. To dlatego Jaszua powiedział w Jana 10:17.

Dlatego Ojciec mnie miłuje, bo ja oddaję swoje życie, aby je znowu wziąć.

Teraz zobaczymy, co napisał Paweł i co wyjaśnił nam na temat, że Bóg Ojciec był w Jaszua, że on jest barankiem zabitym od założenia świata i że tak właśnie Bóg Ojciec zamierzał pojednać świat, wiedząc, że tworząc człowieka, ten człowiek upadnie w grzech i zbuntuje się przeciwko Ojcu. Tak więc w 2 Koryntian, rozdział 5, werset 19 jest napisane na dowód, że:

Bóg bowiem był w Chrystusie, jednając świat z samym sobą, nie poczytując (to znaczy nie licząc) ludziom ich grzechów (lub przewinień).

Następnie w Efezjan rozdział 1 wersety 3 i 4 zobaczymy, że zostaliśmy wybrani w Jaszua przed założeniem świata. Zatem w Liście do Efezjan, rozdział 1, wersety 3 i 4 napisane jest:

Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec naszego Pana Jaszua, Mesjasza, który pobłogosławił nas wszelkim duchowym błogosławieństwem w miejscach niebiańskich w Mesjaszu. Jak nas wybrał w nim przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nienaganni przed jego obliczem w miłości.

Czyli baranek został zabity przed założeniem świata i przed założeniem świata Ojciec wybrał nas w Mesjaszu. Tak więc Bóg Ojciec stworzył ludzi z wolną wolą. A gdy Bóg Ojciec tworzył plan dla swego Królestwa i dla Stworzenia, zechciał On, aby Jaszua był nad jego Królestwem. I ponieważ Ojciec chciał rodziny, stworzył ludzkość. I aby ludzkość z własnej woli pokochała Ojca poprzez Jaszuę, dał ludzkości wolną wolę. Czyli w swojej woli Ojciec powołał funkcję dla Jaszua, aby był zarządcą Jego Królestwa. Innymi słowy, Ojciec zdefiniował i zawarł umowę z Jaszuą, dotyczącą funkcji i zadania Jaszuy nad Królestwem swojego Ojca. Tak więc Ojciec ma zamiar wyznaczyć Jaszuę jako króla nad Jego Królestwem. Ojciec ma zamiar wyznaczyć Jaszuę jako kapłana Melchizedeka nad Jego Królestwem. I ponieważ ten syn ukazuje wierność przymierzu, to znaczy jest gotów oddać swe życie za grzechy ludzkości, biorąc pod uwagę to, że Ojciec wiedział, iż ludzkość zgrzeszy. Ojciec przy tworzeniu planu postanowił, że będzie miał lud i że imię tego ludu będzie Izrael. Czyli Ojciec wybrał sobie ludzi, którzy mieli nazywać się Izrael. Ale dał on swojemu dziełu wolną wolę.

Zatem kiedy ludzkość wybiera relację z Ojcem, poprzez odkupieńcze dzieło Jaszua, to ludzie, którzy wybrali Jaszuę jako Mesjasza, stają się wtedy oni częścią ludu, który jest w Jaszua, a który Ojciec wybrał sobie przed założeniem świata. Abyśmy mogli wejść do planu Ojca, robimy to z wyboru. A Ojciec ustalił swój plan już przed założeniem świata. Więc plan ojca jest z góry określony i to, czy stajemy się częścią jego planu, jest naszym wyborem. Tak oto rozumiemy Efezjan 1:4.

Jak nas wybrał w nim (Jaszua) przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nienaganni przed jego obliczem w miłości.

Tak więc w swoim planie Ojciec chciał mieć królestwo. Chciał stworzyć lud. Zamierzał dać im wolny wybór. I w tym planie Ojca ci, którzy wybiorą Ojca przez odkupieńcze dzieło Syna, Ojciec postanowił, że odziedziczą jego królestwo wraz z Synem. To dlatego Jaszua powiedział takie słowa w Mateuszu 25:34.

Wtedy król powie do tych, którzy będą po jego prawej stronie: Przyjdźcie, błogosławieni mego Ojca, odziedziczcie królestwo przygotowane dla was od założenia świata.

Widzimy więc, że Jaszua, Baranek Boży, został zabity przed założeniem świata. Plan Boga zakładał, że od założenia świata będzie miał ludzi, którzy będą częścią jego królestwa. Taki jest plan Boga i będzie miał on ludzi, którzy odziedziczą to Królestwo. Ale jak można odziedziczyć Królestwo Ojca? Tylko poprzez wybór Ojca i Królestwa. A warunki, jakie dał Ojciec odnośnie do swego królestwa, są takie, że trzeba przyjąć Jaszuę i Jego odkupieńcze dzieło i okazując wierność Ojcu i Synowi i jego Królestwu w przymierzu. W taki sposób Ojciec chce przekazać dziedzictwo. Zatem wierni słudzy królestwa Bożego stają się współdziedzicami z Jaszuą w planie przymierza, jaki ma Ojciec. W Liście do Rzymian rozdział 8 wersety 14 i werset 17 jest napisane:

Wszyscy bowiem ci, którzy są prowadzeni przez Ducha Bożego, są synami Bożymi. A jeśli dziećmi, to i dziedzicami, dziedzicami Boga, a współdziedzicami Mesjasza.

Zawsze, gdy wybieramy Ojca i pragniemy być częścią jego Królestwa, w znaczeniu członkiem jego królestwa, polega to na tym, że musimy przyjąć jego Syna oraz odkupieńcze dzieło, przez jakie Syn wprowadza ludzi do Królestwa swego Ojca. A jest nim umieranie na drzewie na przebaczenie grzechów ludzkości. I kiedy już mamy przebaczenie grzechów i żyjemy naszym życiem w wierności do Jaszua i do Królestwa Ojca, to jesteśmy przeznaczeni na wiernych synów. W rezultacie poprzez nasze wybory i bycie zwycięzcami dziedziczymy wszystko. Dlatego w Objawieniu rozdział 21 werset 7 jest napisane, że zwycięzcy odziedziczą wszystko i dołączają do związku przymierza.

Kto zwycięży, odziedziczy wszystko i będę dla niego Bogiem, a on będzie dla mnie synem.

Skoro ustaliliśmy, że Bóg Ojciec jest w relacji przymierza z Jaszuą i że przyjmując Jaszuę i czyniąc go Zbawicielem i Panem naszego życia, przez skruchę za nasze grzechy i przyjęcie jego przelanej krwi na przebaczenie naszych grzechów, wchodzimy w związek przymierza z Jaszuą. A ponieważ Jaszua jest w związku przymierza ze swoim Ojcem, jesteśmy teraz jego częścią i jesteśmy w związku przymierza z obydwoma – z Ojcem i Synem – ponieważ oni są w przymierzu ze sobą nawzajem.

Teraz przyjrzymy się bliżej, czym jest to biblijne przymierze. W Psalmie 105:8 jest napisane:

Pamięta wiecznie o swoim przymierzu; o słowie, które nakazał po tysiąc pokoleń.

To słowo przymierze ma numer 1285 w Hebrajskim Słowniku Stronga. Hebrajskie słowo to berit. Berit oznacza przymierze, umowa, ustawa i pochodzi od słowa o numerze Stronga 1262. Czyli hebrajskie słowo berit pochodzi od słowa o numerze Stronga 1262, a jest nim hebrajskie słowo bara. A hebrajskie słowo bara oznacza jeść. Widzimy z tego, że biblijne przymierze wiąże się z jedzeniem. W 2 Samuelu 3:35 mamy napisane:

Gdy cały lud przyszedł, by [skłonić] Dawida do zjedzenia (bara) posiłku jeszcze za dnia, Dawid przysiągł…

W tym wersecie tutaj widzimy, że jedzenie posiłku przez Dawida związane jest z tym, że składa on przysięgę lub przymierze. Wracając do Psalmu 105:8, gdzie jest napisane, że pamięta on o przymierzu. I jeszcze raz przypomnę, to hebrajskie słowo brzmi berit.

Teraz podzielę się z wami tym, co Hebrajski i Chaldejski Leksykon Geseniusa mówi na temat hebrajskiego słowa berit, czyli przymierza. To berit lub przymierze to wspólne jedzenie i wiąże się z ucztą, z kontekstu hebrajskiego słowa bara. Dla ludzi Wschodu jeść razem to prawie to samo, co zawierać przymierze lub przyjaźń. Zatem w Biblii przymierze wiąże się z jedzeniem.

tłumaczenie – Bogusław Kluz

Pobierz to nauczanie w pliku pdf – Przymierze_krwi_1.pdf